یکی از گروههای مواد موثره گیاهان، اسانس ها هستند. اسانس ها از نظر ترکیب شیمیایی همگن نیستند، بلکه به صورت ترکیب های مختلفی مشاهده می شوند، ولی به طور کلی از گروه شیمیایی موسوم به ترپن ها هستند و یا منشا ترپنی دارند. این ترکیبات معمولاً از بو و مزه تندی برخوردارند و وزن مخصوص آنها اغلب از آب کمتر است. این مواد به روغن های فرار یا روغن های خاص نیز معروفند. اسانس ها در سلول ها و کرک های ترشحی منفرد و یا مجتمع، غده های ترشحی، مجاری ترشحی در قسمت های سطحی و درونی اندام های مختلف برگ ها، میوه ها، جوانه ها و شاخه های گیاهان وجود دارند. سلول ها و بافت های ترشحی مذکور ممکن است تنها در یک اندام گیاه وجود داشته باشند(مثلا تنها در گل یا میوه) و یا ممکن است در اندام های مختلف گیاه پراکنده باشند. در این صورت اسانس های حاصله از نظر کمیت، کیفیت و همچنین عناصر و اجزاء تشکیل دهنده از اندامی به اندام دیگر تفاوت دارند، به طوری که مثلا تولید کنندگان عطر و ادکلن به خوبی می دانند که اسانس های حاصل از گل های نارنج تلخ در مقایسه با اسانسی های استخراج شده از پوست و میوه این گیاه از کیفیت و ارزش بیشتری بر خوردار می باشند. از اینرو یکی از مهمترین مسائل گیاهان دارویی مطالعه و تحقیق در مورد اسانس موجود در اندام های مختلف یک گیاه و مقایسه آنها از نظر میزان کیفیت و کمیت با یکدیگر می باشد. اسانس ها معمولاً در داخل سلول های گیاهی به شکل قطرات کروی و گلبول مانند جای گرفته اند. وجود اسانس تنها در حدود ۲۰۰۰ گونه از ۲۵۰۰۰۰ گونه گیاه گلداری که تا کنون شناخته شده، گزارش گردیده است. مهمترین گیاهان دارویی حاوی اسانس متعلق به خانواده های نعناع، سراب، مورد، گشنیز، کاسنی، سرو و تعداد کمی از گیاهان دیگر می باشد.

اسانس ها چه ترکیبی هستند؟

اسانس ها ترکیبات معطری هستند که در اندامهای مختلف گیاهان یافت می شوند. در واقع اسانسی ها مخلوطی از مواد مختلف با ترکیبات شیمیایی بسیار متفاوت از یکدیگر بوده و دارای بوی بسیار قوی می باشند. در دمای محیط اسانس ها در مجاورت هوا تبخیر می شوند و به همین دلیل به آنها روغنهای فرار، روغنهای معطر، روغنهای استری و یا اسانس های روغنی می گویند.

مصرف اسانس ها به چه زمانی باز می گردد؟

استعمال اسانس ها به دوران باستان باز می گردد، بطوریکه مصریان استان ۴۵۰۰ سال پیش از میلاد مسیح از روغنهای معطری که از گیاهان بدست می آوردند برای انجام مناسک مذهبی، آئین ها و نیز مداوای بیماران استفاده می کردند. نوشته هایی بدست آمده است که نشان می دهد مصریان ۴۰ قرن قبل از میلاد می دانستند که چگونه اسانس ها را از گیاهان بدست آورند. در واقع مصریان از اسانس ها برای مومیایی کردن فراعنه استفاده می کردند. مومیاگران بعد از خارج نمودن احشاء، شکم جسد را از اسانس های سیر، دارچین و اسانسهای معطر دیگر پر می کردند.

اسانس ها دارای چه خصوصیانی هستند؟

به طور کلی اسانس ها ترکیبات بی رنگی هستند، بخصوص اگر تازه تعبیه شده باشند. با گذشت زمان به علت اکسید شدن رنگ آنها تیره می گردد. آنها در الکل کاملا حل می شوند، در صورتی که با آب غیر قابل اختلاط هستند. اما به اندازه کافی در آب حل شده و بوی خود را به آن انتقال می دهند (مانند عرقیات گیاهی).

مواد اصلی موجود در اسانس ها در اثر حرارت و گرما تغییر می یابند. بوی اسانس ها نیز بی نهایت متفاوت می باشد که این امر به دلیل ترکیبات مشخص هرگیاه است. بوی اسانس ها به طور محسوسی در معرض هوا تغییر می کند. همچنین طعم اسانس ها نیز با یکدیگر متفاوت است و می توان گفت اسانس ها دارای طعمهای شیرین، تلخ، ملایم، گس و سوزاننده می باشند.

تفاوت اسانس ها یا روغنهای معطر با روغنهای معمولی در این است که اسانسی ها یا روغنهای معطر فاقد ترکیبات اسیدهای چرب هستند و بر خلاف روغنهای معمولی تند نمی شوند و همچنین اسانس ها بر روی کاغذ یا پارچه، لکه چربی بر جای نمی گذارند.

اسانس ها بسته به نوع گیاه ممکن است در اندامهای مختلف گیاه وجود داشته باشد. نکته حائز اهمیت این است که برای بدست آوردن حداکثر مقدار اسانس در یک گیاه، باید حتما گیاه را قبل از گل دادن چید. در این زمان است که گیاه حداکثر اسانسی را داراست و بعد از گل دادن گیاهان حدود ۷۰% اسانس خود را از دست می دهند. در ضمن باید از گیاهانی استفاده کرد که از مواد شیمیایی در پرورش آنها استفاده نشده باشد و گیاه در طبیعی ترین حالت ممکن باشد تا در اسانس آن مواد شیمیایی و رادیواکتیو موجود نباشد. در واقع اسانس قر گیاه شیره ذاتی و رکن اصلی و ارزشمند هقر گیاه بوده و به منزله روح گیاه می باشد.

اسانس ها در اکثر مواد مخلوطی از ترکیبات مختلف شیمیایی هستند که با یکدیگر تفاوت بسیار داشته ولی در بعضی از خواص فیزیکی با هم اشتراک دارند. به عنوان مثال اسانس ها دارای بوی مشخص و نافذ می باشند. اکثر آنها با استفاده از دوبار تقطیر، قابلیت بی رنگ شدن را دارند. البته در این مورد اسانس بابونه یک استثناء بوده و رنگ خود اسانس آبی می باشد. همچنین اسانس ها در معرض هوا رنگی می شوند. به عنوان مثال، اسانس نعناع به رنگ زرد و اسانس دارچین به رنگ قهوه ای در می آیند.

مقدار اسانس موجود در گیاهان بسیار اندک می باشد، بطوریکه مقادیر لازم از گیاهقان مختلف برای تهیه ی کیلوگرم از اسانس آنها به شرح زیر می باشد:

-میخک: ۲۰ کیلوگرم

-اسطوخودوس (لاواندا): ۱۵۰ کیلوگرم

-نعناع: ۳۰۰ کیلوگرم

-آویشن قرمز: ۵۰۰ کیلوگرم

-مریم گلی: ۸۰۰ کیلوگرم بابونه: ۱۰۰۰ کیلوگرم

-گل سرخ:۳۰۰۰ کیلوگرم

اهمیت و کاربرد اسانس ها

اسانس ها به دلیل معطر بودن و داشتن طعمهای مشخص در صنایع غذایی، عطرسازی و لوازم آرایشی، داروسازی و بطور کلی در صنایعی که محصولات معطر ویا دارای طعم خاص تولید می کنند، مورد مصرف دارند. اسانس ها کاربردهای فراوانی در صنایع داروسازی دارند. همانطور که قبلا گفته شد، اسانس ها دارای ترکیبات شیمیایی متنوع و پیچیده ای هستند و به همین دلیل نمی توان خصوصیات داروئی مشترکی را برای آنها ذکر کرد. ولی بطور کلی اسانس ها دارای خاصیت ضد نفخ (Carminative) می باشند. از دیگر خصوصیات داروئی که براک انسانس ها ذکر شده است، که به برخی موارد در زیر اشاره شده است:

۱) ضد عفونی کننده

۲) ضد تشنج

۳) ضد تورم و التهاب

۴) خلط آور

۵) ضد قارچ، باکتری و کرم

۶) محرک

۷) مسکن درد دندان

۸) صد خارش موضعی

۹) محرک دستگاه گوارشی

۱۰) ضد رماتیسم

 برای اسانس ها در صنایع مختلف نیز کاربردهای متنوعی ذکر شده است، از این صنایع می توان به بعضی اشاره کرد:

 ۱) تهیه حشره کش ها

۲) تهیه آدامسهای معطر

۳) صنایع صابون سازی

۴) تهیه خمیر دندان

۵) تهیه مواد پلاستیکی

۶) صنایع عطرسازی

۷) فرآورده های خوراکی

 در واقع مهمترین کاربرد آسانس ها علاوه بر موارد ذکر شده، اثرات درمان کننده آنهاست.

انسانس قادر بدن انسان چگونه اثر می کنند؟

واضح ترین اثر اسانس ها تحریک حس بویایی می باشد. بوها تاثیری بر احساسات ما داشته و مستقیما بر روی مغز اثر می گذارند. دستگاه بویایی به سیستم لیمبیک که مرکز کنترل هیجان، حافظه و احساسات جنسی است متصل بوده و در کنترل ضربان قلب، فشار خون، استرس، تنفس و تعادل هورمونها دخالت دارد. همچنین اسانس ها بعد از استعمال موضعی و یا مصرف بصورت استنشاقی جذب خون شده و اثر خود را از راه خون اعمال می کنند.

اسانس ها برای گلها و گیاهان حامل خود چه فایده ای دارند؟

اسانس ھا برای گیاهان بوجود آورندہ خود نیز دارا فوایدی می باشند. به عنوان مثال، اسانس موجود در گیاه دارای خاصیت دورکنندگی حشرات موذی بوده و به این وسیله از خراب شدن گلها و برگها جلوگیری بعمل می آورند. همچنین کاربرد مهمتر اسانسی ها در جذب حشراتی است که جهت انجام عملی گرده افشانی و لقاح به گیاهان کمک می کنند.

اسانس ها معمولاً دارای خواص فیزیکی و شیمیایی زیر هستند:

 اسانس ها موادی فرار هستند، در الکل و دیگر حلال های آلی حل می شوند، وقتیکه تازہ باشند عمدتا بیرنگ به نظر می رساند که در این حالت هیچ گونه شباهتی به مواد اولیه روغنی ندارند. اسانس ها معمولاً متعلق به ترپن ها، سزکویی ترپن ها، الکل ها، آلدئید ها، استرها، فنل ها، اتر ها و پراکسیدها می باشند. این مواد غالباً مانع رشد باکتری می گردند و خاصیت ضد تورم، ضد دل درد، آرام بخش، ضد نفخ، اشتها آور و گاهی اوقات خاصیت خلط آوری دارند. ممکن است آسانس ها با موادی نظیر صمغ ها و رزین ها همراه گردند، که در این صورت ترکیبات شیمیایی حاصل بسیار پیچیده می گردند. این ترکیبات معمولاً در دمای پایین به صورت جامد هستند و در دمای بالا ذوب و مایع می گردند.

– خواص فیزیکی وزن مخصوص اسانس ها با مختصر اختلافی معادل یکدیگر بوده (حدود ۰٫۸ تا ۰٫۹ درصد) وعموما در یک دسته معین از حلال های آلی حل می شوند. بطور کلی اسانس ها با آب غیر قابل اختلاط می باشند ولی می توانند در عین انحلال کم به خوبی بوی خود را به آن انتقال دهند. قدرت چرخش نوری و ضرایب شکست اغلب وسیله مناسبی جهت تشخیص آنهاست. اسانس های کاملا خالص، بیرنگ هستند. بخصوص هنگامیکه تازه تهیه شده باشند، ولی در اثر مرور زمان بعلت اکسیداسیون و رزینی شدن, رنگ آنها تیره می گردد. اسانس با آنکه نام روغن را به همراه دارند، ولی فاقد ترکیب استر های گلیسرولا اسیدهای چرب بوده و از اینرو تولید لکه روغنی ثابت روی کاغذ نمی نمایند و بوسیله قلیا ها نیز صابونی نمی گردند.

منشاء گیاهی

اسانسی ها بسته به نوع تیره های گیاهی ممکن است در اندام های ترشحی مانند کرک های غده ای, سلول های پارانشیسم تغییر يافته, لوله های اسانسی به نام ویتا و در کانالهای لیروژن وجود داشته باشند. خانواده های گیاهی که از نظر اقتصادی در تهیه اسانس های مختلف دارای اهمیت می باشند عبارتند از : رزاسه (گل سرخ) کمپوزیته) مانند ماتریاکاریا(لابیانه) مانند نعناع (میر تاسه) کالیپتوس (پیانه (کاج) روتاسه (نارنج) و جتریان (رازیانه و زیره).

شیمی اسانس

با اینکه عملا تمام اسانس ها از مخلوط ترکیب های شیمیایی که اغلب بسیار پیچیده می باشند درست شده اند ولی در بسیاری از موارد، اسانس یک گیاه خالص، علاوه بر ترکیب های بسیار متنوع ازیک ترکیب شیمیایی با خلوص نسبی تشکیل یافته است. اکثر اسانس ها حاوی انواع زیادی ترپن هستند. ترپن ها دستهای از مواد طبیعی اند که از نظر ساختمانی از واحد های ایزپرون تشکیل یافته و ساختمان کربنی آنها از دو یا چند واحد پنج کربنی ساخته شده است. از این رو طبقه بندی این مواد بر حسب دو واحد پنج کربنی (منوترپن C10h16) سه واحد پنج کربنی (سزکوئی ترپن c15h24)و چهار واحد پنج کربنی (دکترپن C20h32). میباشد. اکسیژنه شدن ترپن ها، سبب تولید دسته از مواد ترپنی اکسیژنه که تروپنوئید نام دارند می شود. از آنجا که این ترکیب های اکسیژنه بوی معطر و خواص درمانی اسانسها را شامل می شوند. به نظر می رسد طبقه بندی شیمیایی اسانسی ها باید بر اساس ترکیب شیمیایی مواد متشکله آنها باشد.

اسانس درمانی

اسانسها چه ترکیباتی هستند؟

اسانسها ترکیبات معطری هستند که در اندامهای مختلف گیاهان یافت میشوند. به علت تبخیر در اثر مجاورت هوا در حرارت عادی آنها را روغنهای فرار یا اتری یا اسانسهای روغنی مینامند. اسانسها به طور کلی بیرنگ هستند، به خصوص هنگامی که تازه تهیه شده باشند ولی در اثر مرور زمان به علت اکسیداسیون و رزینی شدن رنگ آنها تیره میشود. برای جلوگیری از این تغییرات باید اسانسها را در مکان خنک، خشک و در ظرفهای سربسته از جنس شیشه نگهداری کرد. اسانسها در الکل محلول و به میزان کمی در آب حل میشوند. اسانسها بسته به نوع تیرههای گیاهی ممکن است در اندامهای ترشحی، گلبرگها، برگها یا تمام سلولهای گیاه موجود باشند. اسانسها ممکن است دارای خاصیت دورکنندگی حشرات باشند و بدین وسیله از خراب شدن گلها و برگها جلوگیری کنند یا ممکن است به عنوان جلب کننده حشرات عمل کنند و بدین وسیله عمل گرده افشانی را تسهیل سازند. اسانسها که به وسیله گونه های مختلف گیاهان تولید و در اندامهای مختلف ذخیره میشوند رابطه مستقیمی با بیوسنتز، متابولیسم و فعالیتهای بیولوژیکی گیاه دارند که تابع شرایط اقلیمی محیط زیست گیاه هستند. عوامل مختلفی مانند زمان برداشت محصول، نحوه جمع آوری، طریقه خشک کردن و بسته بندی و نگهداری در انبار در کیفیت و کمیت اسانسهای گیاهی مؤثرند. اسانسها با روشهای مختلفی تهیه میشوند. روشهای معمول استخراج اسانسها سه روش تقطیر با آب، تقطیر با آب و بخار و تقطیر با بخار مستقیم، پرس سرد، استخراج دی اکسید کربن و استخراج حلال است.

آروماتراپی، کاربرد درمانی اسانسها

آروماتراپی یکی از شاخه های طب گیاهی است. «آروما» به معنای رایحه مطبوع و خوشایند و «تراپی» به معنای درمان کردن است و به طور کلی منظور از آروماتراپی درمان بیماریها و اختلالات روحی و جسمی به کمک اسانسهای معطر گیاهی است. آروماتراپی به رایحه درمانی یا عطار درمانی نیز معروف است. از بیماریهایی که آثار مفید اسانسها در درمان و برطرف کردن آنها به تأیید رسیده است میتوان به بیماریهای پوست و مو، سیستم تنفسی، دستگاه گوارش، اختلالات گردش خون، بیماریها و اختلالات شایع در زنان، بیماریهای مربوط به عضلات و مفاصل، اختلالات عصبی و تعدیل دگرگونی های روحی – روانی اشاره کرد. وقتی از اروماتراپی صحبت میشود، مردم به جادو، وهم و خیال فکر میکند اما آروماتراپی درمان های بسیار ساده با اسانس های به دست آمده از گیاهان است. «بقراط» پدر علم پزشکی عقیده داشت که جاده سلامتی از ایستگاههای حمام با مواد معطر و ماساژ روزانه میگذرد. آروماتراپی مدرن امروزی ترکیبی از درمانهای قدیمی و مطالعه در مورد آثار عطار درمانی بر روی ذهن و بدن است. در چند سال اخیر آروماتراپی محبوبیت بیشتری در بین مردم به دست آورده است به طوری که اشخاص به راحتی در منزل از آن استفاده میکنند. فروش سالیانه ۴ میلیون پوندی اسانسها در انگلستان این مساله را تأیید میکند.

خاستگاه عطار درمانی استعمال اسانسها به دوران باستان باز میگردد. قدیمیترین مورد مصرف روغنهای معطر در حدود ۶۰۰۰ سال پیش کشف شده است زمانی که پزشک مصری، ایم هوتپ، خدای علم طب آن دوره، مصرف روغنهای معطر را برای استحمام و ماساژ توصیه کرد. مصریان باستان ۴۵۰۰ سال قبل از میلاد مسیح، از روغنهای معطری که از گیاهان به دست می آوردند برای انجام مناسک مذهبی، آیین  ها و نیز مداوای بیماران استفاده میکردند. نوشته های کشف شده نشان میدهد مصریان ۴۰ قرن قبل از میلاد مسیح میدانستند که چگونه اسانسها را از گیاهان به دست آورند. در واقع مصریان از اسانسها برای مومیایی کردن فراعنه استفاده میکردند. رومیها نیز روغنهای گیاهی و معطر را برای لذت بردن، تسکین درد، ماساژها و حمامهای معطر خود به کار میبردند. امپراطور روم که در مجالس عیش و مهمانی و خوش گذرانی زیاده روی میکرد، برای درمان سردرد، مشکلات هضم و حفظ روحیه و توان خود، در طول مجلس و تفریح، از عطر گل سرخ استفاده میکرد. اسانسها اولین بار به روش خیساندن در روغن کرچک و روغن زیتون تهیه شدند ولی در قرن دهم میلادی ابوعلی سینا پزشک ایرانی تهیه اسانس به روش تقطیر با آب را انجام داد و سپس یک دانشمند اروپایی این دانش را به اروپا برد. در اواخر قرن دهم میلادی، با کاملتر شدن روشهای استخراج اسانسها، برای اولین بار استخراج کامل اسانس از گل رز به روش تقطیر انجام گرفت و اسانس خالص گل رز به دست آمد.

 طی طاعون عظیمی که در سال ۱۶۶۵ شهر لندن با آن مواجه شد، مردم بسته های چوب سدر و سرو و اسطوخودوسی را در خیابانها میسوزاندند. در سال ۱۷۷۵ میلادی یک شیمیدان فرانسوی دستگاهی را طراحی کرد که به وسیله آن از کلیه قسمتهای گیاه، اسانس گرفته میشد. عطار درمانی در اوایل قرن بیستم به صورت گسترده تری رواج یافت. در سال ۱۹۳۰ میلادی، رنه موریس گاته فوسی شیمی دان فرانسوی، دست سوخته خود را در روغن اسطوخودوس فرو برد. دست او به شکل یشگفت آوری بدون هیچ جای زخم و عفونتی بسیار سریع بهبود یافت. او تحقیقات مهم و قابل توجهی بر روی روغنهای مختلف گیاهی و آثار درمانی و روان درمانی آنها انجام داد. در حال حاضر علاوه بر مصارف عطار درمانی، اسانسها به عنوان طعم دهنده و عطر دهنده داروها و غذاها مورد استفاده قرار میگیرند. اسانسها در صنایع آرایشی برای تهیه عطرها و اسپریهای خوشبو کننده و در صنایع بهداشتی به عنوان معطر کننده صابون و خمیر دندان کاربرد فراوانی دارند.

نحوه مصرف اسانسها

اسانسها را میتوان به اشکال متنوعی در خانه یا حتی محل کار مورد مصرف قرار داد.

 برخی از شیوه های متداول به شرح زیر است:

 تنفسی کردن یا بخور

 ۲ یا ۳ قطره از اسانس انتخابیتان را در آب در حال جوشیدن بریزید و بخار آن را در حالی که حولهای روی سرتان انداخته اید، با تنفس عمیقی استنشاقی کنید. بخور به باز شدن منافذ پوستی و جذب بیشتر ذرات اسانس کمک میکند، میتوانید ظرف حاوی اسانس و آب را زیر تختتان بگذارید. به این ترتیب سراسر اطاق از بوی خونش و هوایی معطر سرشار میشود. میتوانید چند قطره از محتویات ظرف حاوی اسانس و آب را روی دستمال گردنتان بچکانید.

تبخیر کننده ها:

 برای تبخیر اسانسها در فضای اتاق معمولاً از دستگاه برنر (کاسه و شمع سوزان مخصوص تبخیر اسانسها) استفاده میشود. کمی آب و چند قطره از اسانس انتخابیتان را در این دستگاه بریزید و شمع آن را روشن کنید. زمانی که آب و اسانس گرم میشود، پدیده تبخیر اتفاق میافتد و فضای اطرافتان پر از رایحه معطر و خوشبو میشود. این پدیده برای محلهای عمومی و اجتماعات ایده آل و مناسب است حتی برای اتاق خواب هتلها، نشیمن و … بسیار عالی است. برخی از دستگاههای تبخیر برای از بین بردن حشرات استفاده میشود. ۲ تا ۳ قطره اسانس را در دستگاه بریزید و آن را روشن کنید. بو به آرامی در فضا پخش میشود و اطراف پر از بوهای تسکین دهنده خواهد شد. اسانس سنبل هندی، ریحان، آویشن و درخت چای برای دور کردن و کشتن حشرات بسیار مفید هستند.

ماساژ یکی از شیوه های رایج و مفید درمانی ماساژ است زیرا هر دو فایده لمسی درمانی و رایحه درمانی را به طور همزمان داراست. ماساژ، گردش خون؛ گرفتگی عضلات و دفع سموم را بهبود میبخشد و انرژی را در عضلات منقبض شده آزاد میکند بوی خوش، احساس لذت و خوب بودن را القا میکند. جذب اسانسها از طریق پوست در حین ماساژ بسیار بالاست. غالباً روغنهای حامل مانند روغن آفتابگردان، روغن نارگیل، روغن زیتون، روغن بادام شیرین، روغن کنجد و روغن سبزیجات با اسانسها مخلوط میشوند. اسانسها را نباید حین ماساژ به طور مستقیم و رقیق نشده استفاده کرد. حدود ۱۰ قطره یا یک قاشق چای خوری اسانس را با حدود ۳۰ میلی لیتر از روغنهای حامل مخلوط کنید. به این شکل ماساژ خیلی شاداب و جوان کنندهای خواهید داشت.

حمامها

این روش یکی از روشهای ساده برای استفاده راحت از اسانسهاست. اسانس انتخابیتان را در ظرفی بریزید و به آن آب اضافه کنید و به مدت ۳۰ دقیقه بجوشانید و سپس آن را در وان حمام بریزید. به این ترتیب اسانس از طریق پوست جذب بدنتان خواهد شد. چند قطره اسانس برای این کار کافی است. دائماً اسانس و آب را به هم بزنید.

پاشویه

 شما میتوانید پاهایتان را در تشتی حاوی آب گرم و ۳ – ۲ قطره اسانس فرو ببرید و شناور کنید. این شیوه بعد از یک روز کاری سخت، شیوه ای سودمند و آرام بخش خواهد بود. به ویژه اگر شما پاهایی داشته باشید که خیلی عرق میکند یا بو میدهد.

هنگام خواب

 تا ۳ قطره اسانس را میتوانید روی روبالشی بچکانید یا آن را روی دستمال بریزید و در زیر روکش تشک یا زیر روبالشی قرار دهید و پیش یا حین خواب آن را ببویید. این کار در درمان سردرد، استرس، افزایش حس اطمینان و کاهش فشار مؤثر خواهد بود. برخی از اسانسها همچنین به عنوان محرک قوای جنسی عمل میکنند.

کمپرس

هر دو نوع کمپرس سرد و گرم میتواند مفید باشد. ۲ تا ۳ قطره اسانس را به ظرفی حاوی آب اضافه کنید. گرمای آب را در حد قابل تحمل انتخاب کنید سپس پنبه یا حولهای کوچک را در این ظرف فرو ببرید و به محلول آغشته کنید. پارچه را بفشارید و آب اضافی آن را بگیرید و محوله را پنبه را روی ناحیه مورد نظرتان قرار دهید و کمپرسی را برای مدت ۲ ساعت روی ناحیه بگذارید تا مفید واقع شود مصرف خوراکی، مهبلی یا مقعدی هرگز اسانسها را از راه خوراکی، مهبلی (به صورت دونش یا شیاف مهبلی) یا مقعدی (به صورت شیاف مقعدی) مورد استفاده قرار ندهید مگر در مواقعی که این کار به دستور پزشک یا متخصص آروماتراپی صورت بگیرد.

اسپریهای معطر

اسپری از آنجایی که اسپریها باعث آسیب به لایه ازن میشوند، فراخوان جهانی برای حفظ محیط زیست و منع مصرف آنها آغاز شده است. اسانسها طبیعی هستند و با آزادی عمل برای معطر کردن فضای یک اتاق، خوشبو کردن حمام اتاقی کار، نشیمن و کمد استفاده میشوند. ۱۳- ۱۰ قطره اسانسی را با نیم لیتر آب مخلوط کنید و آن را در یک بطری اسپری کننده بریزید و در فضا اسپری کنید. اسانسهای مطلوب برای این کار اسطوخودوسی، لیمو، رزماری و کاج هستند.

راههای تهیه فرآورده های آروماتراپی و اسانسهای معطر گیاهی

 تنوع شرایط آب و هوایی در کشور وسیع ایران و وجود انواع مختلف مناطق جغرافیایی (از جمله کوهستان، جنگل، جلگه، دشت و کویر) باعث شده است که کشورمان از نظر پوشش گیاهی دارای تنوع بسیار زیادی بوده و با داشتن حدود ۶ تا ۸ هزار گونه گیاهی (رقمی معادل ۲، ۳ برابر تمام گونه های گیاهی موجود در قاره اروپا) از موقعیت کاملاً استثنایی برخوردار باشد. استفاده از گیاهان مختلف برای مصارف درمانی نیز از دیرباز در این مرز و بوم رایج بوده است که به ویژه در ۲ دهه اخیر با پیشرفت علم مفردات پزشکی و گیاهان دارویی و همچنین تأسیس و تجهیز بیشتر کارخانجات تولید کننده فرآوردههای دارویی – گیاهی و با تدابیر در نظر گرفته شده از سوی بخش گیاهان دارویی اداره داروی وزارت بهداشت، امکان استفاده از فرآورده های دارویی گیاهی دارای کیفیت و استاندارد بالا و همچنین با تنوع بیشتر برای هر مصرف کننده های فراهم شده است. اسانسهای معطر گیاهی نیز از جمله فرآورده های گیاهی به شمار میروند که با کیفیتی مطلوب و به مقدار زیاد در کشورمان تولید میشود و مصرف آنها به ویژه در سالهای اخیر بسیار رواج یافته است هر چند در حال حاضر در کشور ما کلینیکها یا مراکز آروماتراپی به معنای واقعی آنها (مانند مراکز آروماتراپی واقع در اروپا و آمریکا) وجود ندارد و متخصصان این رشته و آروماتراپیستها فعالیت حرفهای خاصی ندارند اما این امر مسلم است که ظرف مدت چند سال آینده در این رابطه تحول های خاصی صورت خواهد گرفت و به زودی همانند رواج سریع السیر روشهای درمانی، از قبیل طب سوزنی، انرژی درمانی و هومیوپاتی، به دنبال تأسیس مراکز دانشگاهی و آموزشی این رشته شاهد شروع به کار مراکز درمانی آروماتراپی و فعالیت آروماتراپیستها در سطح کشور خواهیم بود.

البته در حال حاضر علاقهمندان به مصرف اسانسهای معطر گیاهی به راحتی میتوانند فرآورده های مورد نظر خود را از داروخانه ها یا دراگ استورهای عمومی یا داروخانه های گیاهی تهیه کنند. برای کسب اطلاعات لازم در این رابطه و آشنایی با رونش مصرف این فرآوردهها، مصرف کنندگان محترم میتوانند با داروسازان شاغل در داروخانه ها یا پزشکان آشنا با فرآورده های گیاهی مشورت و از راهنماییهای آنها استفاده کنند. خوشبختانه بروشورها و برگه های راهنمای این گونه محصولات نیز موجود است که معمولاً اطلاعات بسیار جامعی را در رابطه با اسانسهای گیاهی، مواد مؤثر، موارد مصرف، مکانیسم اثر، عوارض جانبی، موارد منع مصرف، روش و مقدار مصرف، موارد احتیاط و شرایط نگهداری این گونه فرآوردهها ارائه میدهند. همچنین از آنجایی که ممکن است فرآوردههای آروماتراپی و اسانسهای معطر گیاهی تولید کارخانجات خارجی مد نظر مصرف کنندگان باشد، باید توجه داشت که در حال حاضر این گونه فرآوردهها به مقدار کم یافت میشوند و به علاوه از آنجایی که داروخانه های عمومی عمدتاً اسانسهای معطر گیاهی ساخت کارخانجات داخلی را عرضه میکنند، برای تهیه محصولات خارجی، مراجعه به دراگ استورها و سوپرمارکتهای لوکس و همچنین فروشگاههای آرایشی بهداشتی که به عرضه محصولات دارویی، ویتامینی و فرآوردههای مکمل و گیاهی نیز مشغولند، توصیه میشود. قابل ذکر است که فرآوردههای اسانسی تولید خارج از کشور بیشتر برای مصارف بهداشتی و معطر کردن فضای اتاقها یا مصرف در وان حمام یا به صورت بخور استفاده میشوند که در این رابطه مطالعه بروشور این گونه فرآوردهها یا مطالب نوشته شده بر روی بسته بندی آنها (که معمولاً به زبان انگلیسی، فرانسوی یا آلمانی است) ضروری به نظر تولید اسانسهای معطر گیاهی در کشور ما از دیرباز مورد توجه قرار داشته که تهیه عرقیات گیاهی (که محلولهای رقیق شده اسانسها به

شمار میروند) به روشهای سنتی، نمونه بارز آن است.

 فرآوردههای اسانسی تولید شده به وسیله کارخانجات داخلی پس از تولید، به کمک شرکتهای پخش و توزیع فرآوردههای دارویی یا به وسیله نمایندگیهای فعال این شرکتها در بین داروخانه های عمومی یا گیاهی سطح کشور توزیع میشود و بدین ترتیب در اختیار علاقمندان به مصرف آنها قرار میگیرد.

ژل موضعی برای بهبود پوستهای لکهدار و دارای جوش

 لکهدار شدن یا ناصافی پوست از جمله مشکلات شایع پوستایی است که معمولا در افرادی که در سنین بلوغ به سر میبرند، بروز میکند. البته این مشکل بر خلاف آکنه سبب خرابی پوست نمیشود پدید آمدن لکه ها در افرادی که دارای پوست چرب هستند، به خصوص در مواقع بروز مشکلات عاطفی شایعتر است. حتی افرادی که دارای چهرهای بدون لک هستند، احتمال دارد گاهی اوقات بعضی از لکهها روی پوستشان ظاهر شوند. برای درمان این مسأله سعی کنید روزانه حداقل ۵ نوع مختلف از میوهها و سبزیجات مصرف کنید. این مواد حاوی آنتی اکسیدانهایی هستند که پوستی شفاف و مزاجی سالم را ایجاد میکنند. هر روز صبح قبل یا بعد از صبحانه، ۲ – ۱ الیوان آب تصفیه شده یا آب معدنی گرم بنوشید. این کار باعث جلوگیری از یبوست می شود.

 بهتر است پوست خود را دوبار در روز با استفاده از یک تمیز کننده ملایم غیر صابونی پاک کنید. برای از بین بردن یک جونش چرکی از تنتور گل همیشه بهار (به صورت رقیق نشده) یا اسانس خالص درخت چای استفاده کنید. تنتور را با یک پنبه به کار ببرید و مراقب باشید به پوست اطراف آن مالیده نشود. برای بهبود چندین جونش چرکی و لکههای روی پوست از ژل موضعی زیر استفاده کنید برای تهیه ژل موضعی، ۲۵ میلی لیتر ژل صبر زرد (آلوله) را داخل یک ظرف تمیز و مخصوص مواد آرایشی بریزید سپس ۱ قطره اسانس درخت چاک و۱ قطره اسانسی اسطوخودوسی (لاواند) را اضافه کنید و خوب به هم بزنید تا کاملا مخلوط شوند. از اضافه کردن مقدار بیشتری از اسانسها خودداری کنید. مقادیر توصیه شده فوقی برای مصرف ۱۰ – ۷ روز کافی هستند. پس از این مدت در صورت لزوم، یک مخلوط تازه درست کنید در این مخلوط بهبود دهنده، اسانسهای ضد عفونی و باکتری کش با ژل ضد التهاب صبر زرد (آلوئه) مخلوط میشوند. ژل صبر زرد (آلوئه) بدون مسدود کردن منافذ، به سرعت جذب میشود به همین دلیل میتواند به عنوان مرطوب کننده (بدون اضافه کردن اسانس) برای پوستهای حساس نیز استفاده شود.

کمپرس سرد و لوسیون روغنی برای بهبود سوختگیهای خفیف

 سوختگیهای خفیف، سوختگیهای معمولی و سوختگی با مایعات را شامل میشود و قبل از به کارگیری هرگونه دارو یا اسانس بر روی آن، ضروری است تا برای خنک کردن، محل سوختگی را برای مدت ۱۰ دقیقه یا تا زمانی که دارد برطرف شود، در زیر آب روان سرد قرار دهید. برای خنک کردن مناطق وسیعتر پوست، زیر یک دوش آب نیم گرم بایستید یا درون وان حمامی که پر از آب خنک است دراز بکشید پس از خنک کردن پوست، ۳۰۰ میلی لیتر آب سرد را داخل یک کاسه بریزید، ۴ قطره اسانس بابونه آلمانی یا اسانس اسطوخودوسی (لاواند) یا اسانس درخت چای را بدان بیفزایید و به آرامی به هم بزنید تا انتشار یابد. یک پانسمان گاز را در آب آروماتیک مذکور خیس کنید و برروی سوختگی قرار دهید. سپس پانسمان گاز را در همان محل ببندید و پس از چند ساعت پانسمان را عوض کنید و پانسمان دیگری را به جای آن قرار دهید. این کار را به دفعات تکرار کنید تا زمانی که درد و التهاب تخفیف یابند برای بهبود سوختگی با سطح کمتر، پس از خنک کردن پوست، ۲۰ میلی لیتر روغن گل همیشه بهار (کالاندولا) و ۲۰ میلی لیتر روغن علف چای را داخل یک بطری شیشهای تیره رنگ بریزید سپس ۳ قطره اسانسی اسطوخودوسی (لاواند) یا اسانس درخت چای را اضافه کنید و خوب تکان دهید تا منتشر شود. مخلوط مذکور را ۳ – ۲ بار در روز تا هر زمان که لازم است برروی ناحیه مبتلا بمالید.

کرم حاوۍ اسانس برای خشکی پوست توأم با پوسته شدن

خشکی پوست به علت فقدان آب در لایه فوقانی پوست ایجاد میشود. حالتی که با افزایش سن یا به دلیل قرار گرفتن طولانی مدت در معرض نور خورشید بیشتر رخ میدهد. استفاده از مرطوب کنندههای پوست در این رابطه مؤثر هستند. کرم های پوستی که در زیر شرح داده شده اند، مرطوب کننده های طبیعی بسیار عالی برای مصرف روزانه یا شب هنگام هستند. این کرمها میتوانند برای صورت، دستها، پادها و سایر مناطقی پوست ترک خورده یا پوسته پوسته شده به کار روند. برای اینکه از عادت کردن پوست به یک محصول، و در نتیجه پاسخ کمتر به آثار درمانی آن جلوگیری کنید، کرم گل سرخ را یک یا دوبار در روز برای مدت ۶ – ۴ هفته به کار ببرید. بعد از این مدت، آن را به کرم بهار نارنج تغییر دهید و برای همان مدت ذکر شده از آن استفاده کنید. این چرخش درمانی را به همین روش تا مدت زمان لازم ادامه دهید. برای افزایش توانایی پوست در حفظ رطوبت، کرم را بلافاصله پس از حمام یا دوش گرفتن، هنگامی که پوست هنوز مرطوب است، استفاده کنید. در غیر این صورت قبل از استفاده از کرم، پوست خود را مرطوب سازید برای تهیه کرم حاوی اسانس گل سرخ، ۷ گرم موم زنبور عسل، ۱۵ میلی لیتر روغن بادام شیرین و ۳۰ میلی لیتر روغن دانه های رزهیپ را داخل یک کاسه مقاوم در برابر حرارت بریزید و آن را داخل ظرف آب در حال جوشیدن قرار دهید. ۳۰ میلی لیتر آب مقطر یا گلاب را داخل کاسه دیگری که درون ظرف آب جوش دیگری قرار دارد، گرم کنید مخلوط موم زنبور عسل و روغن را دائم به هم بزنید تا زمانی که موم حل شود. کاسه را از روی حرارت بردارید و محتویات روغنی ۳ عدد کپسول ۵۰۰ میلی گرمی گلی مغربی (گلی پامچال شبانگاهی) را اضافه کنید و خوب به هم بزنید. هنگامی که با یک هم زن گردان یا مخلوط کن برقی که در کمترین سرعت تنظیم شده است در حال هم زدن هستید، آب مقطر یا گلاب را به میزان یک قاشق چای خوری کمکم، به آن اضافه کنید. هم زدن را تا هنگامی که کرم شروع به سفت شدن کند، ادامه دهید سپس ۵ قطره اسانس گل سرخ را به مخلوط اضافه کنید و خوب به هم بزنید. مخلوط تهیه شده را در ظرفهای کوچک شیشهای با درهای کاملاً محکم بریزید و در موقع لزوم آن را بر روی نواحی ,خشک و پوسته پوسته بدن بماليد.

 برای تهیه کرم حاوی اسانس بهار نارنج، ۷ گرم موم زنبور عسل و ۴۵ میلی لیتر روغن بادام شیرین و ۱۵ گرم کره کاکائو را داخل یک کاسه مقاوم در برابر حرارت بریزید و آن را داخل ظرف آب در حال جوشیدن قرار دهید. ۳۵ میلی لیتر آب مقطر یا عرقی بهار نارنج را داخل کاسه دیگری که درون ظرف آب جوش دیگری قرار دارد، گرم کنید.

 مخلوط موم زنبور عسل، روغن بادام شیرین و کره کاکائو را دائم به هم بزنید تا زمانی که موم کامل حل شود. کاسه را از روی حرارت بردارید و در حالی که با یک هم زن گردان یا مخلوط کن برقی که در کمترین سرعت، تنظیم شده است در حال هم زدن هستید، آب مقطر یا عرق بهار نارنج را به میزان یک قاشق چای خوری کمکم به آن اضافه کنید. هم زدن را ادامه دهید تا زمانی که کرم شروع به سرد و سفت شدن کند سپس ۵ قطره اسانسی بهار نارنج (نرولی) را به مخلوط اضافه کنید و خوب به هم بزنید. مخلوط تهیه شده را در ظرفهای کوچک شیشه ای با درهای کاملاً محکم بریزید و در موقع لزوم آن را بر روی نواحی خشک و پوسته پوسته بدن بمالید از آنجایی که این کرمها آب دارند، مستعد تشکیل کپک هستند و اگر در یخچال یا محل خنکی قرار گیرند، برای مدت ۳ – ۲ ماه قابل نگهداری خواهند بود. برای اطمینان از حداکثر دوام و پایداری آنها از فرو بردن انگشتان خود به داخلی کرم خودداری کنید. برای این کار یک قاشق چای خوری یا کاردک مخصوص آرایش را به جای انگشتتان به کار بگیرید.

مرهم انسانس بابونه براۍ لبهاى ترکدار

 چندین نوع مختلف پوست وجود دارد که صورت و بدن را میپوشانند پوست صورت حساسترین نوع پوست است ولی نازکترین قسمت . پوست بر روی لبها دیده میشود. به همین دلیل لبها در هوای سرد مستعد ترک خوردن و خشک شدن هستند.

ساخت مرهم بابونه فقط چند دقیقه وقت میگیرد. این مخلوط لبها را مرطوب و نرم میکند و آنها را زیبا نگاه میدارد. ۱ قاشق چای خوری موم زنبور عسل، ۴ قاشق چای خوری روغن گل همیشه بهار (کالاندولا) و نصف قاشق چای خوری عسلِ را در یک ظرف مقاوم به حرارت بریزید و ان را داخل یک ظرف آب در حال جوش قرار دهید و به طور مداوم مخلوط را به هم بزنید تا موم کامل حل شود. سپس آن را از روی حرارت بردارید، ۱ قطره اسانس بابونه رومی را به آن اضافه و کاملاً با آن مخلوط کنید. مخلوط را در ظرف کوچک شیشهای بریزید، درب آن را همواره محکم ببندید و در موقع لزوم استفاده کنید. از آنجایی که مرهم اسانس بابونه حاوی آب نیست، تاریخ مصرف ۴-۳ ماهه دارد همچنین دقت کنید که در کرم نشانه هایی از کپک مشاهده نشود برای این منظور ان را به طور منظم بررسی کنید.

نسخه های آروماتراپی برای درمان کورک (دمل)

 علت این تورمهای پر از چرک بر روی پوست، معمولاً یک عفونت باکتریایی در پیاز مو یا یک زخم است. به همین دلیل به آنها جوشهای چرکی نیز میگویند که اغلب هنگام لمس دردناک هستند به خصوص وقتی که بر روی صورت و گردن باشند. تمایل به پیشرفت جونش ها نشان دهنده ضعیف شدن عمومی بدن است که شاید به علت تغذیه نامناسب با فشارهای روحی طولانی مدت ایجاد شده باشد. اگر شما از جوشهای چرکی دائمی رنج میبرید، میتوانید درمانهای گیاهی و آروماتراپی زیر را مورد استفاده قرار دهید. برای درمان جوشها در منزل، روش آروماتراپی شامل به کارگیری کمپرس آب داغ و سپس کمپرس آب سرد برای تخلیه جوشها از چرک است. این عمل همراه با مصرف لوسیون آروماتیک باعث جلوگیری از گسترش عفونت میشود. برای تهیه کمپرس آب داغ، ۴ قطره اسانس بابونه آلمانی را به ۳۰۰ میلی لیتر آب داغ بیفزایید. یک تکه پارچه تمیز را در آب آروماتیک تهیه شده خیس کنید سپس آن را بر روی کورک (دمل) قرار دهید تا هنگامی که پارچه سرد شود. این عمل را چند بار تکرار کنید. برای تهیه کمپرس آب سرد، ۴ قطره اسانس بابونه آلمانی را به ۳۰۰ میلی لیتر آب سرد بیفزایید و پس از اینکه چند بار از کمپرس آب داغ استفاده کردید، همانند مراحل کمپرس آب داغ، این کمپرسی را نیز چند بار تکرار کنید، پارچه را تا زمانی که دمای آن به دمای طبیعی بدن نزدیک شود، بر روی، کورک (دمل) قرار دهید.

 برای تهیه لوسیون آروماتیک، ۱ قطره اسانس بابونه آلمانی و ۱ قطره اسانس اسطو خودوسی (لاواند) را داخل یک بطری شیشهای با رنگ تیره بریزید. ۲۵ میلی لیتر عرق هاماملیس را به آن اضافه کنید و خوب تکان دهید. سپس ۲۵ میلی لیتر آب مقطر را اضافه کنید. قبل از هر بار استفاده، شیشه را تکان دهید تا اسانس حل شود و پس از آن محلول را با پنبه برروی موضع به کار ببرید. میتوانید هر چند ساعت یک بار تا زمانی که لازم است این کار را تکرار کنید.

پماد حاوی روغنهای گیاهی برای ادرار سوختگی نوزادان

 هنگامی که پوست کودک برای زمان بسیار طولانی در معرض کهنه خیس یا خشک شده قرار گیرد، قرمز و دردناک خواهد شد و تحریک میشود. زخم ناشی از کهنه همچنین میتواند در اثر ادرار یا مدفوع اسیدی ایجاد شود، برای مثال وقتی که کودک شما، میوه (به خصوص سیب) یا آب میوه رقیق نشده مصرف کرده باشد یا در مرحله دندان درآوردن که دستگاه گوارش حساسی کودک آشفته میشود، قرار داشته باشد، اسیدی شدن ادرار و در نتیجه ادرار سوختگی اتفاق میافتد. در این رابطه، وضعیت اسیدی داخل معده را میتوان با دادن مقادیر کافی آب جوشیده سرد شده به کودکی خنثی کرد. گرچه در این زمینه اسانسهایی نظیر بابونه و اسطوخودوسی (لاواند) اغلب توصیه میشوند، ولی ممکن است در صورت استفاده روزانه، پوست لطیف کودک را بیشتر تحریک کنند. بنابراین بهتر است که مخلوطی از پماد روغن کرچک و پماد روی را به عنوان پیشگیری کننده اختصاصی به کار ببرید. با پیشرفت زخم سعی کنید پماد حاوی روغنهای گیاهی را به کار برید و بهتر است با باز کردن کهنه برای حداقل یک ساعت در روز، پوست کودک اجازه تنفسی پیدا کند. برای تهیه پماد حاوی روغنهای گیاهی، ۳۰ گرم پماد غیر معطر پوستی را داخل یک ظرف استریل بریزید، ۱۰ میلی لیتر روغن گل همیشه بهار (کال ندول) و ۱۰ میلی لیتر روغن علف چای را اضافه کنید و خوب به هم بزنید تا کاملا مخلوط شوند. پس از هر بار تعویض کهنه این پماد را برای کودک استفاده کنید تا زمانی که زخم بهبود یابد. پس از آن پماد مخلوط روغن کرچک و پماد روی را برای پیشگیری از ادرار سوختگی ادامه دهید.۱

نسخه های آروماترایی برای پیشگیری چین و چروکهای ناشی از کشیدگی پوست

 چین و چروکهای ناشی از کشیدگی پوست اغلب بر روی شکم، سینهها، باسن و رازهای زنانی که حاملگی داشته اند، رخ میدهد. البته این چین و چروکها میتواند بر روی پوست هر شخصی – مرد یا زن – که به طور ناگهانی افزایش وزن و سپس کاهش وزن شدید داشته است نیز ظاهر شوند. کشش پوست ابتدا به صورت خطوط قرمز رنگ ظاهر میشود و به تدریج به نوارهای سفید تغییر رنگ میدهند. هنگامی که این نوارها تشکیل شوند، ریشه کن کردن آنها غیر ممکن است اما با به کارگیری ترکیبی از روغنهایی که به دقت انتخاب شده اند، قابل برای جلوگیری از حساسیتهای پوستی ناشی از استفاده زیاد از اسانسها (به خصوص اگر در دوران حاملگی استفاده شوند) دستورالعملهای زیر را به تناوب به کار ببرید. لوسیون آروماتیک را برای یک ماه استفاده کنید. سپس از ترکیب بدون اسانسی برای یک ماه بعد و لوسیون حاوی اسانس گل سرخ برای ماه سوم مصرف کنید و بعد از آن دوباره از ترکیب اول استفاده و درمان را تکرار کنید. برای تهیه لوسیون آروماتیک، ۳۰ میلیلیتر روغن گل همیشه بهار (کالاندولا) و ۲۰ میلی لیتر روغن ژوژوبا را داخل بطرک شیشهای تیره رنگی بریزید، ۶ قطره اسانس نارنگی، ۳ قطره اسیانس بهار نارنج (نرولی) و ۳ قطره اسانس اسطوخودوس (لاواند) را اضافه کنید و سپس شیشه – .را به خوبی تکان دهید تا همه مواد با یکدیگر کاملاً مخلوط شوند برای تهیه ترکیب بدون اسانس، ۳۰ گرم کره کاکائو را داخل یک کاسه مقاوم به حرارت که داخل ظرف محتوی آب در حال جونش گذاشته شده، ذوب کنید. سپس ۲۰ میلی لیتر روغن بادام شیرین را به آن اضافه کنید و از روی حرارت بردارید و داخل ظرف کوچکی بریزید. مخلوط به آهستگی سفت خواهد شد و به شکل جامد درمیاید ولی در تماس با پوست بدن سریعاً نرم و ذوب میشود. برای تهیه لوسیون حاوی اسانس گل سرخ، ۲۵ میلی لیتر روغن دانه رزهیپ را داخل بطری شیشهای تیره رنگی بریزید. ۲ عدد کپسول ژلاتینی ویتامین E را با سنجاق سوراخ کنید و محتویات آن را به داخل مخلوط بریزید، سپس ۳ قطره اسانس اسطوخودوس (لاواند) و ۶ قطره اسانس گل سرخ را به آن اضافه کنید و به خوبی تکان دهید.

لوسیون آرومانیک برای درمان کچلی پوست سر

 کچلی یک عفونت قارچی مسری پوست است که از حیوان به انسان سرایت میکند. این بیماری به صورت ضایعه ملتهب خارشدار، به شکل لکه های حلقوی، در هر نقطه ای از بدن حتی پوست سر ظاهر میشود. رعایت بهداشت برای جلوگیری از گسترش عفونت ضروری است و دقت کنید در استفاده از برس مو، شانه، بالش یا حوله فرد مبتلا شریک نشوید. برای تقویت کلی سیستم ایمنی خود در مقابل عفونت، سیر، پیاز و سبزیهای تازه مانند آویشن و اکلیل کوهی (رزماری) را به غذای خود اضافه کنید. مصرف مولتی ویتامین و مکمل های معدنی نیز در این رابطه کمک میکند.

 برای درمان کلی، لوسیون آروماتیک زیر را به کار ببرید. در این صورت بیماری در مدت ۱۰ روز درمان میشود. قاشق غذاخوری، سرکه سیب را داخل یک بطری شیشهای تیره رنگ بریزید سپس ۵ قطره اسانس درخت چای، ۲ قطره اسانس نعناع، ۵ قطره اسانسی اسطو خودوس (لاواند) را به همراه ۲۰۰ میلی لیتر آب مقطر یا آب جوشیده سرد شده به آن اضافه کنید و خوب تکان دهید.

این مخلوط را هرروز پس از شامپو کردن موها به ملایمت بر روی پوست سر ماساژ دهید.

حمام سرد و ژل خنک کنندہ برای بهبود آفتاب سوختگى اگر پوست در اثر آفتاب سوختگی خیلی آسیب دیده، به کار بردن پمادها و ژلها خطرناک است. برای تخفیف دادن آثار آفتاب سوختگی کم تا متوسط در نواحی وسیع بدن، ۲۵۰ میلی لیتر سرکه سیب، ۳ قطره اسانس بابونه رومی یا بابونه آلمانی و ۳ قطره اسانس اسطوخودوسی (لاواند) را مخلوط کنید، سپس به آب خنک (ترجیحاً سرد) داخلی وان اضافه کنید و به هم بزنید تا منتشر شود. برای مدت ۱۵ دقیقه در وان آب محتوی این مخلوط دراز بکشید و سپس از ژل خنک کننده استفاده کنید. ژل خنک کننده بهبود دهنده، حاوی عصاره ضد التهاب گیاه صبر زرد (آلوئه) همراه با اسانسهای نوسازی کننده پوست بدن است. ۲ قطره اسانس اکلیل کوهی (رزماری)، ۲ قطره اسانس اسطوخودوس (لاواند) و ۲ قطره اسانس درخت چای را به ۵۰ میلی لیتر ژل صبر زرد (آلوئه) بیفزایید و خوب به هم بزنید. سپس مخلوط حاصل را بر روی نواحی آفتاب سوخته به آرامی قرار دهید. بهتر است درمان تا بهبودی کامل ادامه یابد. برای درمان پوستهای حساسی مانند پوست صورت، نصف مقدار اسانسهای موجود در این نسخه را استفاده کنید.

فراوردہ طبیعی برای تسکین صدمات پوستی ناشی از نیش یا گزش حشرات

 بعضی از افراد بیشتر از دیگران در معرض نیش و گزش حشرات قرار میگیرند. احتمالاً بوی استشمام شده از پوست آنها حشرات را به میزان بیشترکا جذب میکند. اگر مورد گزش زنبور قرار گرفتید، ابتدا نیش را (یک ساختمان شبیه به مو و سیاه رنگ که با گزارش زنبور، داخل پوست بدن به جای مانده است) با موچین خارج کنید. موچین را تا جایی نزدیک سطح پوست نگهدارید که از فشار وارد شدن به کیسه زهر خودداری شود زیرا در غیر این صورت سم بیشتری به داخل بدن پمپ خواهد شد. پس از اینکه نیش زنبور از بدن خارج شد، با توجه به قلیایی بودن آن، باید ابتدا با مالیدن سرکه یا آب لیمو اثر آن را خنثی کنید. چندین مرتبه این کار را انجام دهید تا زمانی که درد و تورم تخفیف یابد. سپس دو قطره اسانس اسطوخودوس (لاواند) یا اسانس درخت چای را به دو قاشق چای خوری سرکه سیب یا آب لیمو اضافه کنید و دوباره بر روی پوست بمالید. این کار به جلوگیری از عفونت کمک میکند. در رابطه با گزش مورچه، از آنجا که زهر مورچه اسیدی است، میتوانید آن را با محلول جونش شیرین خنثی کنید. برای این منظور، یک قاشق چای خوری پودر جونش شیرین را داخل یک پیمانه آب بریزید و یک قطره اسانس اسطو خودوس (لاواند) یا اسانس درخت چای را برای جلوگیری از عفونت به آن اضافه کنید. سپس مخلوط به دست آمده را به روی محل گزش بمالید. در صورت بروز علائم شدیدتر مانند احساسی از هوش رفتن یا مشکل تنفسی حتما هر چه سریعتر به پزشک مراجعه کنید.

 کمپرس سرد برای بهبود صدمات ناشی از بریدگیها و خراشیدگیها

ابتدا محل بریده یا خراشیده شده را با پنبه خیس به دقت تمیز کنید یا قسمت زخمی شده را زیر آب روان نگهدارید تا خونریزی متوقف شود. زخمهای عمیقی ممکن است به بخیه نیاز داشته باشند بنابراین بهتر است با پزشک مشورت کنید. اگر بریدگی در اثر میخ زنگ زده، سیم خاردار، گزش حیوانات یا در اثر تماس با خاک ایجاد شده است، امکان دارد به تزریق دارو به وسیله پزشک نیاز داشته باشد، در این صورت سریعاً به پزشک مراجعه کنید. در مدتی که منتظر توجهات پزشکی هستید، ناحیه مبتلا را با یک محلول قوی از تنتور علف چای تمیز کنید. به این طریقی که ۴ قاشق چای خوری از تنتور را با یک فنجان آب مخلوط کنید و بر روی زخم قرار دهقید. برای زخمهای با شدت کمتر، استفاده از نسخههای طبیعی، بهبودی را سرعت میبخشد و به جلوگیری از ایجاد اسکار (جای زخم) کمک میکند. برای تهیه کمپرس آروماتیک سرد، ۶۰۰ میلی لیتر آب سرد را داخل کاسهای میریزیم، ۲ قطره اسانس اکالیپتوس، ۲ قطره اسانس لیموترش و ۲ قطره اسانس اسطوخودوس (لاواند) یا اسانس درخت چای را اضافه میکنیم و به آرامی به هم میزنیم تا منتشر شود. سپس یک تکه پارچه نخی تمیز را در محلول خیس میکنیم و برای مدت ۱۰ دقیقه بر روی ناحیه آسیب دیده قرار میدهیم، پس از آن اگر ضروری است برای حفاظت از زخم آن را باند پیچی میکنیم.

روغن و کرم موضعی برای درمان زخم و ترک نوک پستان در دوران شیردهی

 این مشکل در مادران شیرده در هفته های اول شیردهی قبل از آنکه نوک پستانها کمی سفتتر شوند شایع است. برای اینکه به پستانها فرصت ترمیم بدهید، از وسایل محافظ نوک پستان که برای زنان شیرده تعبیه شدهاند و در داروخانهها عرضه میشوند، استفاده کنید. این وسیله نوزاد را قادر میسازد شیر را بدون ایجاد ناراحتی برای شما بمکد. برای تسریع بهبودی زخم و ترک نوک پستان میتوانید یکی از دو ترکیب زیر را به کار ببرید. برای تهیه روغن موضعی، ۲۰ میلی لیتر روغن گل همیشه بهار (کالاندولا) و ۲۰ میلی لیتر روغن علف چای را داخل یک بطری شیشهای تیره رنگ بریزید و به خوبی تکان دهید. این مخلوط را بعد از هر بار شیر دادن به نوزاد بر روی نوک پستانها بمالید. برای تهیه کرم موضعی، ۲۵ گرم کرم غیر معطر پوستی را داخل یک ظرف شیشهای بریزید، یک قاشق چای خوری تنتور گل همیشه بهار (کالاندولا) و یک قاشق چای خوری تنتور علف چای را به آن اضافه کنید و به خوبی به هم بزنید تا کاملاً مخلوط شوند. این کرم را پس از هر بار شیر دادن به نوزاد بر روی پستانها بمالید.

کرم آروماتیک برای بهبود تبخال

 تبخال های دهقانی یا زخمهای سرماخوردگی به وسیله ویروس هرپس سیمپلکس ایجاد میشوند. این ویروس در بسیاری، از مردم به صورت نهفته باقی میماند و طی دورههای استرس یا هنگامی که بدن به دلیل عفونتهایی نظیر سرماخوردگی یا آنفلوانزا ضعیف میشود، فعالیت خود را از سر میگیرد. تابش نور آفتاب بر پوست میتواند در بعضی از مردم باعث ایجاد تبخال شود، زخمهای تاولی شکل همراه با خارش و سوزش از علائم ظاهر شدن تبخال هستند و میتوانند یک هفته یا بیشتر بر روی پوست باقی بمانند. بسیاری از متخصصان تغذیه اعتقاد دارند که عدم تحمل نسبت به بعضی از مواد غذایی اغلب در ایجاد تبخال دخیل هستند، به خصوص غذاهای دارای آمینواسید آرژینین که در شکلات، فندق، قارچ، گوجه فرنگی، فلفل سبز، گوشت خوک، روغن آفتابگردان، صدف، ماهی، خرچنگ و میگو یافت میشود.

 ۲۵ گرم کرم غیر معطر پوستی را داخل ظرف شیشهای کوچکی بریزید، سپس ۵ میلی لیتر تنتور گل همیشه بهار (کالاندولا) و ۵ میلی لیتر روغن علف چای را به آن اضافه کنید و خوب به هم بزنید. مقداری از پماد را چند بار در روز بر روی نواحی مبتلا به کار ببرید و تا زمانی که کامل بهبود نیافته اید، درمان را ادامه دهید.

ژل بهبود دهنده برای کوفتگی اطراف چشمها

 هنگامی که در اثر ضربه، به عروق خونی زیر پوستی صدمهای وارد شود، رنگ سطح پوست تغییر میکند و کوفتگی ایجاد میشود. گاهی اوقات کوفتگیها میتوانند به راحتی و با استفاده از درمانهای خانگی بهبود یابند ولی کوفتگیهای مکرر یا وسیع که ناشی از ضربات و صدمات خفیف یا علتهای نامعلوم باشند، به بررسی و معاینه پزشک نیاز دارند. برای درمان کوفتگی اطراف چشمها هرگز اسانس به کار نبرید زیرا هرگونه تراوش اسانس به داخل چشمها ممکن است باعث درد و تحریک بیشتر چشمها شود. ۲۰ میلی لیتر ژل صبر زرد (آلوئه) را داخل یک ظرف شیشهای استریل شده بریزید، سپس ۱۰ قطره تنتور گل همیشه بهار (کالاندولا) را اضافه کنید و خوب به هم بزنید تا کاملاً مخلوط شوند. این مخلوط را ۳ بار در روز استفاده کنید. دقت کنید که ژل به داخل چشم نفوذ نکند.

ماسک ضد شوره براۍ انواع مختلف مو

پوست سر هر فردی پوسته میزند ولی هنگامی که شوره سر داشته باشید، پوسته ریزی بسیار زیاد میشود. این امر نتیجه خشکی سلولهای پوست سر است و خیلی سریعتر از آن اتفاق میافتد که از لایه زاینده سطح پوست برداشته شود. در اغلب موارد، وجود شوره سر نشان دهنده آبکشی ناکافی پس از شامپو کردن است. پاک کنندهها و سایر مواد شیمیایی که در اغلب شامپوها یافت میشوند، میتوانند پوست سر را تحریک کنند. بنابراین اگر موها پس از شامپو کردن به طور کامل آبکشی نشوند، پوسته ریزی افزایش مییابد. برای تهیه ماسک ضد شوره، ۲ قاشق غذاخوری عسل را داخل یک کاسه مقاوم به حرارت بر روی ظرف آب در حال جونش ذوب کنید. بعد از ذوب شدن، آن را از روی حرارت بردارید سپس ۳ قاشق چای خوری سرکه سیب و ۳ قطره اسانس اسطوخودوس (لاواند) را به آن اضافه کنید. پوست سر خود را با این مخلوط ماساژ دهید و به آرامی شانه کنید و سر خود را با یک کلاه پلاستیکی حمام بپوشانید. برای مدت یک ساعت به همین حالت باقی بمانید و بعد از آن موهای خود را با یک شامپوی ملایم و با PH متعادل بشویید. این ترکیب یک درمان ضد شوره است و همچنین با ع عنوان حالت دهنده برای انواع مختلف مو (خشک، معمولی و چرب) مناسب است.

محلول آروماتیک مخصوص غرغره کردن برای بهبود سرفه

 سرفه عکس العمل بدن برای پاکسازی مجاری تنفسی از محرکهای خارجی، علائم سرماخوردگی، آنفلوانزا، برونشیت یا بیماریهای خطرناکتر نظیر آسم است. به عنوان قسمتی از درمان سرفه، از مصرف لبنیات و نشاسته تصفیه شده خودداری کنید. اگر به مدت طولانی و به طور مداوم سرفه میکنید، حتماً به پزشک متخصص مراجعه کنید. برای تهیه محلول آروماتیک، ۲ قاشق چای خوری سرکه سیب را درون یک لیوان بریزید و ۲ قطره اسانس مارژورام را به آن اضافه کنید. سپس یک فنجان چای خوری آب گرم و نصف قاشق چای خوری عسل را بیفزایید و به خوبی به هم بزنید. این محلول را ۳ – ۲ بار در روز برای غرغره کردن در گلو مورد استفاده قرار دهید.

محلول غلیظ حاوی مخلوط اسانسها برای بهبود سینوزیت

 این بیماری به علت ایجاد عفونت در حفرههای سینوسی به وجود میاید که در نتیجه آن احتقان بینی، درد در اطراف چشمها، سردرد و برخی اوقات بدبو شدن دهان ایجاد میشود. این بیماری اگر به درستی درمان نشود، میتواند به یک بیماری دائمی تبدیل شود. اگر شما مستعد بیماری سینوزیت هستید، توصیه میشود حتماً تحت درمان یک پزشک قرار بگیرید. در حملات سینوزیت گاه گاه میتوانید درمان زیر را انجام دهيد.

 ۱۰ قطره اسانسی نعناع، ۱۵ قطره اسانس اسطوخودوسی (لاواند)، ۱۰ قطره اسانس اکالیپتوس و ۵ قطره اسانسی کاج را در یک بطری شیشهای تیره رنگ بریزید، به خوبی تکان دهید و محلول حاصل را به روش زیر مورد استفاده قرار دهید. برای مصرف به صورت بخور، ۴ قطره از محلول فوق را به یک کاسه حاوی آب جونش اضافه کنید. سپس در حالی که سر خود را به فاصله ۳۰ – ۲۰ سانتی متری بالای کاسه نگاه داشته اید، یک حوله را بر روی سر خود به نحوی بیاندازید که تمامی فضای بالای کاسه و مقابل صورت شما را به طور کامل بپوشاند. بدین ترتیب بخارات حاصل از آب جوش حاوی قطرات اسانس را برای مدت ۵ دقیقه استنشاقی کنید. در مواقعی که استشمام بخارات اسانس در فضای بسته زیر حوله برای شما دشوار است و تنفستان مشکل میشود، میتوانید برای چند لحظه کنارههای حوله را بالا بگیرید تا کمی از بخارات خارج و هوای تازه به این فضا وارد شود. این روش را ۳ – ۲ مرتبه در روز تا دستیابی به درمان کامل تکرار کنید. تعداد مصرف در کودکان نصف بزرگسالان (۲ قطره) است. مصرف اسانسهای نعناع و اکالیپتوس به دلیل ایجاد مشکلات تنفسی در بخور برای کودکان توصیه نمیشود.

نسخه آروماتراپی برای کاهش علائم سلولیت

 سلولیت نوعی عفونت باکتریایی پوست و بافتهای زیر پوستایی است که با سرخی و تورم پوست همراه است. بسیاری از پزشکان اعتقاد دارند که سلولیت همان چربی است حتی اگر در بدن افراد لاغر هم ایجاد شود. از سوی دیگر متخصصان زیبایی بر این اعتقاد هستند که بافت چین و چروک داری که به رنگ نارنجی کم رنگ دیده میشود و اغلب بر روی رازها، باسن و بازوها به وجود میآید، به خاطر تجمع مواد زائد است، در زیر لایه بیرونی پوست یک لایه چربی قرار دارد. البته این چربی در بدن زنان بیشتر دیده میشود به همین دلیل احتمال اینکه سلولیت در زنان رخ دهد بیشتر است. سلولهای چربی موجود در بدن با بافت همبند از یکدیگر جدا شدهاند. برخی از بیماریها باعث میشوند که بافت همبند تحلیل رود و سلولهای چربی به شکلی نامنظم به یکدیگر فشرده و به سطح پوست نزدیکتر شوند. بهتر است بدانید سلولیت با چربی معمولی متفاوت است زیرا با محفظه های محتوی مایع محصور شده است و بدین خاطر میزان تخلیه لنفاوی از این نواحی کاهشی مییابد.

در واقع میتوان گفت غیر ممکن است که جز با جراحی پلاستیک بتوان سلولیت را ریشه کن کرد، با این حال راهبردهای درمانی که در این جا ارائه شده اند، ظاهر نارنجی رنگ پوست را بهبود میبخشند و از آن مهمتر حال عمومی شما را بهتر میکنند. برای جلوگیری از آلودگی داخل بدن به طور مرتب ورزش کنید (نظیر راهپیمایی و شنا). توصیه میشود یک غذای کم چربی با غلات کامل، میوه ها و سبزیجات تازه (ترجیحا بدون کود و سم) و با فیبر زیاد مصرف کنید. تصور میشود که افزودنیهای شیمیایی به غذاها و مصرف زیاد نمک، کافئین و الکل به ایجاد این بیماری کمک میکنند. برای پاک نگه داشتن بدن خود از سموم و آلودگیها مقدار زیادی آب بنوشید. از جمله نوشیدن چندین لیوان پر آب گرم بعد از صبحانه برای به حرکت انداختن رودهها ضروری است. البته مالش پوست مسلماً یک عمل ضروری برای از بین بردن سلولیت است. ۲۵ میلی لیتر روغن بادام شیرین را داخل یک بطری شیشهای تیره رنگ بریزید، ۵ قطره اسانسی سرو کوهی، ۲ قطره اسانس ژرانیوم و ۵ قطره اسانس اکلیل کوهی (رزماری) را به آن اضافه کنید و به خوبی تکان دهید. این محلول را ۳ بار در هفته برروی موضع بماليد.

محلول موضعی برای درمان جریان ضعیف خون

 اگر دستها و پاهای شما گاهگاهقی سرد میشوند، احساس میکنید بدانتان ضعیف است و در اکثر اوقات روز احساس خستگی میکنید، مالش روزانه بدن همراه با محلول موضعی زیر توصیه میشود. این ماساژ باعث به دست آوردن انرژی، شادابی و بهبود در گردش خون میشود و به پوست درخشندگی میبخشد. ۳ قاشق چای خوری سرکه سیب را داخل یک بطری شیشهای تیره رنگ بریزید، یک قطره اسانس زنجبیل، یک قطره اسانس ژرانیوم و یک قطره اسانس اکلیل کوهی (رزماری) را اضافه کنید و به خوبی تکان دهید. سپس ۱۰۰ میلی لیتر آب مقطر را به آن بیفزایید و دوباره تکان دهید. این محلول را بعد از حمام صبح گاهی بر روی پوست خود بمالید. قبل از هر بار مصرف بطری حاوی محلول فوقی را به خوبی تکان دهید.

حمام داغ برای بهبود سرمازدگی

سرمازدگی به علت قرار گرفتن در معرض سرما رخ میدهد، سرمازدگی اگر باعث یخ زدن خون در رگها شود، بسیار خطرناک است، زیرا موجب قطع خون رسانی به اندامها میشود. انتهای بدن مانند نوک بینی و انگشتان، در معرض خطر سرمازدگی هستند. در هنگام سرمازدگی، عضو مبتلا ابتدا سرد، سفت و سفید و سپس قرمز و متورم شود. انجام حرکات ورزشی سبک، آروماتراپی پیوسته و استفاده از ماساژ، روشهایی عالی برای بهبود جریان خون و بهتر شدن اندام سرمازده هستند. ۶ لیتر آب داغ را داخل وان حمام بریزید، ۱ قاشق غذاخوری سرکه سیب، ۱ قطره اسانس فلفل سیاه، ۲ قطره اسانس اکلیل کوهی (رزماری) و ۲ قطره اسانس گشنیز را به آن اضافه کنید و به هم بزنید تا پخش شود سپس ناحیه سرمازده را برای مدت ۱۵ دقیقه و روزانه ۲ – ۱ بار درون وان حمام قرار دهید.

محلول غلیظ حاوی مخلوط اسانسها برای درمان سوء هاضمه (سوزنش سردل) سوء هاضمه اصطلاح عمومی برای ناراحتیهایی نظیر سوزنش معده (به دلیل ورود اسید معده به داخل مری ایجاد میشود)، تهوع، درد، باد یا گاز شکم است. از عوامل شایع سوء هاضمه میتوان مصرف برخی از غذاها و نوشیدنیهای گازدار، وعدههای غذایی نامنظم، تند غذا خوردن، جروبحث در هنگام صرف غذا (یک علت شایع)، ترکیبات ناهماهنگ عذایی و فشار عصبی را نام برد. برای پیشگیری از این مسئله وعده های غذایی خود را زیاد و حجم غذاها را کم کنید و از غذا خوردن دیر هنگام در شب اجتناب ورزید. مهمتر از همه اینکه در محیطی آرام غذا بخورید و برای لذت بردن از غذا وقت صرف کنید. مصرف چای نعناع، یک درمان مناسب برای انواع سوء هاضمه است. اگر طعم نعناع را دوست ندارید چای رازیانه، لیمو یا بابونه را امتحان کنید. ساده ترین و مؤثرترین درمان اروماتراپی، ریختن ۳ – ۲ قطره اسانس نعناع یا یکی از اسانسهای فلفل سیاه، هل، بابونه رومی، بابونه آلمانی، گشنیز، زنجبیل، اسطو خودوس یا بهار نارنج بر روی دستمال کاغذی و استنشاقی عمیق هر چند دقیقه یک بار آن است. این کار را تا زمانی که احساس بهبودی کردید ادامه دهید. همچنین به عنوان یک درمان پیشگیری کننده، استنشاقی اسانسها را در زمان صرف غذا میتوانید در برنامه خود قرار دهید. همچنین میتوان یک قطره اسانس گشنیز، ۳ قطره اسانس لیموترش و ۲ قطره اسانس بهار نارنج (نرولی) یا اسانس پرتغال را در یک بطری با یکدیگر ترکیب کرد و مقداری از آن را در دستگاه برنر (کاسه و شمع سوزان مخصوص تبخیر اسانسها) ریخت و رایحه آنها را در فضای اتاقی استنشاقی کرد.

استفاده از اسانسها در بهبود تهوع ناشی از حرکت با وسایل نقلیه

از علال شایع تهوع میتوان استرس، یبوست، رژیم نامناسب، پرخوری، مسمومیت خفیف غذایی، سوء هاضمه، حاملگی و تهوع ناشی از حرکت با وسایل نقلیه را نام برد. به عنوان یک راه حل ساده میتوان گفت استنشاق هوای تازه همه انواع تهوع را تسکین میدهد. البته تهوع مداوم با علت ناشناخته باید به وسیله پزشک بررسی شود.

بسیاری از درمانهای گیاهی و اسانسهای آنها میتواند تهوع را مهار کند. البته این به شرطی است که رایحه و مزه آنها مطلوب باشد در غیر این صورت گیاه یا اسانس مورد نظر احتمال تهوع را بیشتر میکند. در میان چای های گیاهی که تهوع را تسکین میدهند، میتوان به چای لیموترش، نعناع و بابونه اشاره کرد. برای تهوع ناشی از حرکت با وسایل نقلیه بسیاری از افراد با مکیدن ریشه زنجبیل یا آب نباتهای حاوی از اسانسهایی که باعث تسکین حالت تهوع ناشی از حرکت با وسایل نقلیه میشوند میتوان به اسانس فلفل سیاه، اسانس هال، اسانس بابونه آلمانی، اسانس گشنیز، اسانس نعناع، اسانس زنجبیل، اسانس اسطوخودوس و اسانس گل سرخ اشاره کرد. مؤثرترین روش اروماتراپی برای درمان تهوع ناشی از حرکت با وسایل نقلیه، ریختن چند قطره از یکی از اسانسهای فوق برروی دستمال کاغذی و استنشاقی عمیقی هر چند لحظه یک بار آن است. این کار را تا زمانی که احساس تسکین کنید ادامه دهید.

نسخه آروماتراپی برای درمان تهوع مربوط به دوران بارداری

 این حالت تهوع در اوایل دوران بارداری و بیشتر هنگام صبح شایع است. با این حال برخی از زنان باردار در سایر اوقات روز نیز دچار تهوع میشوند. از دلایل احتمالی این حالت میتوان تغییرات سطوح هورمونی و کاهش قند خون را نام برد. برای کاهش تهوع دوران بارداری باید از مصرف عذاهای سنگین و بسیار چرب پرهیز و وعدهقهای غذایی خود را کوچکتر کنید و غذاهقای ساده را نظیر سبزیجات بخارپز یا کم سرخ شده و ماهقی بخارپز یا کبابی در برنامه غذایی خود بگنجانید. زنجبیل یکی از بهترین درمانهای طبیعی برای درمان تهوع محسوب میشود. بدین منظور هنگام برخاستن از خواب، یک بیسکویت زنجبیلی بخورید و در طول روز چای زنجبیل بنوشید. به این طریقی که قاشق چای خوری از زنجبیل ساییده شده را به یک فنجان آب داغ بیفزایید و آن را با عسل شیرین کنید. همچنین مصرف مولتی ویتامین و مواد معدنی مکملی که برای زنان باردار توصیه شده اند بسیار مؤثر هستند. همچنین میتوانید از اسانسهایی که برای درمان تهوع دوران بارداری معرفی میشوند مثل اسانس اسطوخودوس (لاواند)، اسانس زنجبیل، اسانس نعناع، اسانس گل سرخ، اسانس هل، اسانس گشنیز و اسانسی بابونه رومی استفاده کنید. از میان اسانسهای ذکر شده، اسانسی که رایحه آن مورد علاقه شما است را انتخاب کنید و چند قطره از آن را برروی دستمال کاغذی بریزید و در موقع لزومر استنشاق کنید.

محلول مخصوص غرغره کردن برای درمان اختلالات گلو و حلق

 گلودرد اغلب اولین علامت مبتلا شدن به سرماخوردگی یا آنفلوانزا است. لارنژیت (التهاب حنجره) یکی از بیماریهایی است که در نتیجه آن گرفتگی، ضعف و تغییر غیر معمول صدا و در برخی اوقات سرفه خشک ایجاد میشود که این حالت اغلب به دلیل فشار و استرس در ناحیه حنجره به وجود میآید. البته ویروسها یا باکتریها هم موجب عفونت حنجره و تورم آن میشوند. اغلب ویروسها در اثر یک بیماری دیگر نظیر سرماخوردگی، آنفلوانزایا برونشیت (التهاب نایژهها) خود را به حنجره میرسانند. استفاده بیش از حد از صدا نظیر خواندن یا داد زدن به مدت طولانی، تحریک و تورم ناشی از عفونت را تشدید میکند. افراد سیگاری و کسانی که در نواحی بخارهای آلرژی زا، که به آنها حساس هستند کار میکنند اغلب دچار ورمر مزمن حنجره میشوند.

 برای تسکین اختلالات گلو و حلق به هر علتی که باشد، یک قاشق چای خوری سرکه سیب را به یک فنجان پر آب گرم بیفزایید، سپس یک قطره اسانسی لیموترش، یک قطره اسانس اکالیپتوس و نصف قاشق چای خوری عسل را اضافه کنید و به خوبی به هم بزنید. این محلول را ۳ – ۲ بار در روز برای غرغره گلو به کار ببرید.

محلول دهان شویه برای بهبود زخمهای دهانی زخمهای دهانی شامل یک زخم یا مجموعهای از زخمهاست که در داخل گونهها، لبها یا در لثهها ایجاد شده اند. این زخمها گاهی اوقات به دلیل گاز گرفتگی ناآگاهانه داخل دهان یا به دلیل دندان مصنوعی به وجود میآیند. اغلب این زخمها نشانه یک بیماری، استرس یا به علت مصرف داروهای آنتی بیوتیک هستند. اگر زخمهای شما بیش از یک ماه به طول انجامید، با پزشک خود مشورت کنید زیرا ممکن است نشانه یک بیماری خطرناک نظیر کولیت (التهاب کولون) باشند.

 برای بهبودی زخمهای دهانی بهتر است مکملهای مولتی ویتامین و مواد معدنی به همراه روزانه ۲ عدد قرص ۵۰۰ میلی گرمی ویتامین C مصرف کنید. از مصرف سرکه، لیموترش، ترشی، خردل و آجیل نمک دار دوری کنید زیرا تماس آنها بازخم دردناک است. اگر دهان شما طوری زخم است که مانع از غذا خوردن شما میشود آب میوه و سبزیجات تازه مصرف کنید. همچنین از درمان آروماتراپی به عنوان یک درمان کمکی استفاده نمایید. نصف قاشق چای خوری تنتور گل همیشه بهار (کالاندولا) را داخل یک ظرف بریزید، سپس ۱ قطره اسانس مورد و یک فنجان چای خوری آب ولرم (نیم گرم) را اضافه کنید و خوب به هم بزنید. این محلول را ۴ – ۳ مرتبه در روز و به مدت ۵ روز به عنوان دهان شویه استفاده کنید.

مخلوط روغن و اسانسها برای بهبود دردهای عضلانی

دردهای عضلانی ممکن است به دلیل کار زیاد (نظیر بیل زدن در باغچه یا انجام حرکات ورزشی سنگین) به وجود آیند. همچنین دردهای عضلانی مزمن و سفتی عضلات ممکن است به دلیل مشکلات مربوط به التهاب مفاصل یا روماتیسم یا حتی به دلیل استرسی ایجاد شود.

اگر دردهای عضلانی به علت یک زخم یا جراحت جدید و به صورت تیز و تیرکشنده باشند، در این مورد یک کمپرس سرد با استفاده از بابونه آلمانی (۵ قطره اسانس در ۶۰۰ میلی لیتر آب سرد) بسیار مؤثر است. اگر دردهای عضلانی به دلیل زخم یا جراحت کهنه یا کششی عضلانی ایجاد شوند در این صورت میتوان از حمام داغ و ماساژ برای درمان استفاده کرد. برای تهیه مخلوط روغن و اسانسها، ۲۵ میلی لیتر روغن زیتون را داخل یک بطری شیشهای تیره رنگ بریزید، سپس ۴ قطره اسانس بابونه المانی، ۴ قطره اسانسی اکلیل کوهی (رزماری) و ۳ قطره اسانس لیموترش را اضافه کنید و به خوبی تکان دهید. این مخلوط حاصل را ۳ – ۲ بار در روز بر روی ناحیه مبتلا بمالید. حمام سرکه سیب هم روش دیگری برای تسکین درد عضلانی است. برای استفاده از این روش، ۲ قطره اسانس اکلیل کوهی (رزماری)، ۲ قطره اسانس فلفل سیاه، ۲ قطره اسانس مارژورام و ۲ قطره اسانس اسطوخودوس (لاواند) را مخلوط و به ۶ قاشق غذاخوری سرکه سیب اضافه کنید. سپس مخلوط به دست آمده را داخل وان پر از آب بریزید و مدتی در آن دراز بکشید.

کمپرس سرد و ژل خنک کننده برای بهبود پیچ خوردگی مفاصل

 پیچ خوردگی زمانی رخ میدهد که رباط با عضلات اطراف مچ یا قوزک پا پاره شده باشند. علائم پیچ خوردگی شامل درد و حساس شدن اطراف مفصل است که متعاقب آن تورم و کبودی به وجود می آید. برای جلوگیری از تجمع مایعات اضافی، توصیه میشود ناحیه صدمه دیده را به طور موقت و برای مدت کوتاهی با قرار دادن بالش در زیر آن رو به بالا نگاه دارید و درمان را با کمپرس سرد آغاز کنید تا درد و تورم کاهش یابد و پس از آن ژل خنک کننده را برای تسریع درمان بافت صدمه دیده استفاده کنید. برای استفاده از کمپرس سرد، ۵۰۰ میلی لیتر آب سرد را به همراه چند تکه یخ داخل یک کاسه بریزید و ۴ قطره اسانس بابونه آلمانی یا اسانسی اسطو خودوس (لاواند) را به آن اضافه کنید و به خوبی به هم بزنید. سپس یک تکه پارچه تمیز را در آن بخیسانید و بر روی ناحیه مبتلا قرار دهید. هنگامی که درجه حرارت آن با بدن یکسان شد، دوباره این کار را تکرار کنید و هرگاه لازم شد به آب موجود در کاسه، یخ اضافه کنید. برای تهیه ژل خنک کننده، ۲۵ میلی لیتر ژل صبر زرد (آلوئه) را داخل یک ظرف شیشهای تیره رنگ بریزید، ۱ قطره اسانس نعناع و ۲ قطره اسانس اسطوخودوس (لاواند) را به آن اضافه کنید و به خوبی به هم بزنید. سپس روزانه ۳ – ۲ مرتبه مخلوط فوق را بر روی ناحیه صدمه دیده قرار دهید.

کمپرس سرد و حمام آروماتیک برای بهبود کشیدگی عضلات

 کشیدگی عضلات هنگامی رخ میدهد که یک عضله یا گروهی از عضلات به دلیل حرکت شدید یا ناگهانی، بیش از حد کشیده شوند. به عنوان مثال کشیدگی عضلات پشت در نتیجه بلند کردن بار سنگین به وجود میآید که در این رابطه استراحت کردن برای کاهش درد و تورم اهمیت بسیاری دارد. اگر عضله کشیده شده در ناحیه درست یا پای شما قرار دارد، برای جلوگیری از تجمع مایعات اضافی توصیه میشود ناحیه صدمه دیده را به طور موقت و برای مدت کوتاهی با قرار دادن بالش در زیر آن، رو به بالا نگاه دارید. برای تسکین درد ناشی از کشیدگی عضلات میتوانید از کمپرس سرد و حمام آروماتیک به روش زیر استفاده کنید. برای تهیه کمپرس سرد، ۶۰۰ میلی لیتر آب سرد یا ولرم (نیم گرم) را داخل یک کاسه بریزید و ۲ قطره اسانس اکلیل کوهی (رزماری) و ۲ قطره اسانس اسطوخودوس (لاواند) را به آن اضافه کنید و به خوبی به هم بزنید، سپس یک تکه پارچه تمیز را در آن خیس کنید و برروی ناحیه مبتلا قرار دهید. هنگامی که درجه حرارت آن با بدن یکسان شد، دوباره این کار را تکرار کنید. هنگامی که تورم ناشی از کشیدگی عضلات فروکش کرد (پس از درمان با کمپرس سرد)، مخلوط اسانسها و نمکهای معدنی که در وان حمام مورد استفاده قرار میگیرند، میتوانند به منبسط شدن عضلات کشیده شده کمک کنند تا درد کاهش یابد. برای این منظور ۲۰۰ گرم نمک معدنی مخصوص حمام را به وان حمام در حالی که آب در آن جاری است اضافه کنید. پس از پر شدن وان، ۵ قطره اسانس اکلیل کوهی (رزماری)، ۲ قطره اسانس ژرانیوم و ۱ قطره اسانس زنجبیل را اضافه کنید و خوب به هم بزنید تا مخلوط شوند. بهتر است هر روز به مدت یک هفته از چنین حمامی استفاده کنید.

مخلوط روغن و اسانسها برای تسکین درد ناشی از گرفتگی عضلات

 گرفتگی عضلات عبارت است از انقباض ناگهانی، بدون اختیار و پایدار یک عضله که معمولاً بسیار دردناک است. اولین اقدام برای تسکین دارد، کشیدن عضله دچار گرفتگی است. در بسیاری از موارد نیز راه رفتن روی عضله گرفته به سادگی باعث رفع اسپاسم میشود. همچنین میتوانید عضله گرفته را بکشید و به آرامی ماساژ بدهید. برای برطرف کردن گرفتگی عضله مج، پاشنه و انگشتان پا، ابتدا انگشتان پا را راست کنید و به مصدوم کمک کنید تا روی پنجه پا بلند شود و به آرامی پاراماساژ دهید، سپس با کف دست یا شست خود به کف پا ضربه بزنید. برای برطرف کردن گرفتگی عضله ساق پا، زانو را راست کنید و به آرامی انگشتان پا را بالا و به طرف ساق بکشید و سپس به آرامی ماهیچه آسیب دیده را ماساژ دهید. برای برطرف کردن گرفتگی عضله ران، بیمار را بر روی پشت خوابانده و در حالی که زانو خم نشده است، پای دچار گرفتگی را ضمن خم کردن انگشتان پا نسبت به استخوان ساق، کمی بلند کنید، سپس به پشت ران در سمت باسن ضربه بزنید. برای برطرف کردن درد عضله پس از انجام مراحل فوقی، ۲ قطره اسانس فلفل سیاه، ۴ قطره اسانسی سرو کوهی و ۴ قطره اسانسی اکلیل کوهی (رزماری) را در ۳۵ میلی لیتر روغن بادام شیرین بریزید و مخلوط کنید. سپس این مخلوط را برروی ناحیهای که دچار کشیدگی عضله شده است، بریزید و به آرامی ماساژ دهید.

مخلوط اسانسها و عرقی بهار نارنج در کاهش استرس و اضطراب

 استرس یک تجربه عمومی است که موجب درجات مختلفی از ناراحتی در انسان میشود. شدت اضطراب و ناراحتی ناشی از استرس از طرفی به طبیعت و خصوصیات استرس و از طرف دیگر به شخصیت فرد و تواناییهای او در مقابله یا سازش با استرس بستگی دارد. البته وجود استرس به مقداری که باعث تحریک انجام فعالیتها شود، ضروری است ولی میزان زیاد آن باعث بروز اضطراب میشود که در این صورت عامل غیر از خطرات واقعی باعث ترس انسان و بیم از آینده میشوند. از لحاظ بالینی، زمانی که تعادل میان برخی از میانجیهای شیمیایی در مغز بر هم میخورد، شدت اضطراب افزایش مییابد. در این مواقع، احساسهای ترساننده باعث افزایش فعالیت مغز و تحریک سیستم عصبی سمپاتیک میشود و در نتیجه، علائم فیزیکی از قبیل حرکات تنفسی شدید، لرزش و تپش قلب بروز میکند. برای درمان اضطراب میتوان از روشهای مختلفی استفاده کرد. یکی از روشها، روان درمانی از سوی روان پزشک است که برای حل کشمکشهای مولد اضطراب بسیار مؤثر است.

روشهای رفتار درمانی نیز در انواع اختلالات اضطراب مورد استفاده قرار میگیرند. به گونهای که حساسیت زدایی با قرار دادن تدریجی و افزاینده بیمار در برابر عاملی ترس میتواند به کاهش بروز اضطراب منجر شود. همچنین به کارگیری هرگونه تدابیری برای حفظ روابط اجتماعی و شغلی، اضطراب بیمار را تسکین میدهد و بالاخره استفاده از داروهای شیمیایی نیز به طور موقت میتواند اضطراب را کنترل کند. علاوه بر روشهای درمانی ذکر شده، امروزه استفاده از اسانسها برای کنترل اضطراب بسیار متداول شده است. زیرا مصرف اسانسها معمولاً عوارض جانبی داروهای شیمیایی یا مشکل پدید آمدن اعتیاد فیزیکی و روانی به داروهای شیمیایی را به دنبال ندارد.

برای تهیه این نسخه آروماتراپی، از دستگاه برنر (کاسه و شمع سوزان مخصوصں تبخیر اسانسها) استفاده میشود: ۵۰ میلی ليتر عرقی بهار نارنج را در کاسه مخصوص برنر بریزید، ۱ قطره اسانس لیموترش، ۱ قطره اسانس پرتغال، ۱ قطره اسانس گریپ فروت و ۲ قطره اسانس سداروود را اضافه و شمع آن را روشن کنید تا بخارات حاصل از اسانسها در فضای اتاق منتشر شوند. بهتر است این نسخه را در طول روز به کار ببرید.

مخلوط اسانسها و خاک طبی سبز برای بهبود افسردگی

افسردگی نوعی بیماری خلقی است که با احساس غالب و نسبتاً دائم درماندگی یا فقدان علاقه یا لذت نسبت به اکثر فعالیتهای معمولی، مشخص میشود. در برخی از موارد، افسردگی ممکن است در اثر ناملایمات خارجی مانند از دست دادن یک فرد عزیز، طلاق، شکست مالی یا از دست دادن پست و مقام بروز کند. افسردگی درونی نیز نوع دیگری از افسردگی است که از اختلالات عاطفی محسوب میشود و شامل دورههای افسردگی شدیدی است که نسبتاً بدون ارتباط با حوادث خارجی و مستقل از شرایط زندگی عارض میشود. در برخی موارد نیز ممکن است افسردگی در اثر ابتلا به سایر بیماریها (از قبیل ایدز، پارکینسون و صرع) یا مصرف برخی از داروها (مانند داروهای خوراکی جلوگیری از بارداری) به وجود آید. در میان بزرگسالان ۳ درصد از مردان و ۶ درصد از زنان دچار این بیماری میشوند. بدون تشخیص و درمان صحیح افسردگی، ممکن است دستورالعملهای نامناسبی مانند مصرف داروهای مسکن، خواب آور و مخدر به این گونه بیماران داده شود و در نتیجه به جای تخفیف افسردگی نتایج معکوسی حاصل شود. علاوه بر این ممکن است افراد در اثر سوء مصرف داروهای نام برده دچار مشکلات دیگری نیز بشوند.

برای بهبود شرایط فوق، وان حمام را پر از آب کنید، ۲۵۰ گرم خاک طبی سبز، ۲ قطره اسانس لیموترش، ۲ قطره اسانس اکلیل کوهی (رزمارک) و ۲ قطره اسانس گشنیز را در آب وان بریزید و به خوبی به هم بزنید. سپس ۱۵ دقیقه در وان دراز بکشید.

محلول غلیظ اسانسها برای رفع خستگی ذهنی

 شیوع خستگی ذهنی در میان افراد نویسنده، کارمندان دفتری و دانشجویان بسیار زیاد است. در این رابطه باید تلاش کنید زمان استراحت شما منظم باشد و تمرینهای ورزشی از قبیل پیاده روی در فضای آزاد را انجام دهید. برای برطرف کردن خستگی ذهنی از نسخه

آروماتراپی زیر استفاده کنید. برای تهیه این نسخه از دستگاه برنر (کاسه و شمع سوزان مخصوص تبخیر اسانسها) استفاده میشود. به این صورت که گلاب را در کاسه مخصوص برنر بریزید و ۲ قطره اسانس نعناع، ۲ قطره اسانس اکلیل کوهی (رزماری) و ۲ قطره اسانس اسکلاره را به آن بیفزایید و شمع آن را روشن کنید تا بخارات حاصل از اسانسها در فضای اتاقی منتشر شوند.

مخلوط اسانسها برای بهبود تپش قلب ناشی از فشارهای روحی

 این عارضه به دلیل ضربان نامنظم قلب ایجاد میشود. تپش قلب به جز در موارد متعاقب ورزش، هیجانات و شوکهای احساسی باید به وسیله پزشک معاینه شود. علت آن ممکن است آلرژی غذایی، نوسانات هورمونی، فشار خون مزمن، مصرف نیکوتین یا کافئین و بیماری قلبی باشد. در صورتی که علت تپش قلب، فشارهای روحی تشخیص داده شود، در این زمینه استفاده از آروماتراپی کمک شایانی میکند. ۱۰ قطره اسانس گل سرخ، ۵ قطره اسانس اولیبان، ۱۰ قطره اسانس نارنگی و ۱۰ قطره اسانس درخت نارنج را در یک بطری شیشهای تیره رنگ بریزید و به خوبی تکان دهید و محلول غلیظ حاصل را با استفاده از روشهای زیر مورد مصرف قرار دهید. برای مصرف اسانسها به صورت حمام معطر، وان حمام را پر از آب کنید، ۶ قطره از محلول غلیظ را به آن اضافه کنید و ۱۵ دقیقه در آن دراز بکشید. همچنین میتوان از همین اسانسها برای ماساژ بدن استفاده کرد. بدین منظور ۸ تا ۱۰ قطره از محلول غلیظ را به ۲۵ میلی لیتر روغن بادام شیرین اضافه کنید و پس از استحمام یا دونش گرفتن روزانه، مخلوط فوقی را بر روی بدن یا نواحی که به استرس و اضطراب حساساترند از جمله نواحی شکم یا کف پاها بمالید. برای مصرف به صورت بخور مستقیم (خشک)، چند قطره از محلول غلیظ فوقی را برروی یک دستمال کاغذی بریزید و بلافاصله استنشاقی کنید. این روش درمانی را چندین بار در طول روز انجام دهید تا به نتیجه مطلوب برسید. برای تهیه نسخه مخلوط اسانسها و عرقی بهار نارنج از دستگاه برنر (کاسه و شمع سوزان مخصوص تبخیر اسانسها) استفاده میشود. به این ترتیب که ۵۰ میلی لیتر عرقی بهار نارنج را در کاسه مخصوص برنر میریزیم، ۲ قطره اسانسی اولیبان و ۳ قطره اسانس اسطو خودوسی (لاواند) را اضافه و شمع آن را روشن میکنیم تا بخارات حاصل از اسانسها در فضای اتاقی منتشر شوند.

کمپرس سرد و روغن آروماتیک در کاهش سردردهای کششی

 سردرد یکی از شایعترین مشکلاتی است که انسان با آن روبرو است. سردرد خودش به تنهایی بیماری خاصی نیست بلکه علامتی از یک بیماری دیگر است. شایعترین نوع سردرد، سردردهای کششی (انقباض عضلانی) هستند. سایر انواع سردرد عبارتند از سردردهای عروقی (میگرنی)، سردرد ناشی از سینوزیت حاد، آب سیاه (گلوکوم)، افزایش فشار خون، اختلالات بینایی مثل آستیگماتیسم، بیماریهای دندان و گونش، مننژیت و وجود تومور در مغز، محل وجود دارد در سر میتواند به پیدا کردن علت ایجاد سردرد کمک کند. سردرد ممکن است در یک طرف سر، در پشت سر، در پیشانی یا دوطرفه باشد. برای کاهش سردردهای کششی میتوانید از دو نسخه آروماتراپی زیر استفاده کنید. در روش اول، برای تهیه کمپرس سرد، ۶۰۰ میلی لیتر آب سرد را داخل یک ظرف بریزید، ۱ قطره اسانس نعناع و ۲ قطره اسانس اسطو خودوس (لاواند) را اضافه کنید و خوب به هم بزنید تا کاملاً مخلوط شوند. سپس یک تکه پارچه تمیز را در آن خیس کنید و بر روی پیشانی خود به مدت ۱۵ دقیقه قرار دهید. این روش درمانی را تا رسیدن به نتیجه مطلوب تکرار کنید. در روش دوم، برای تهیه روغن آروماتیک، یک قاشق چای خوری روغن بادام شیرین، ۳ قطره اسانس نعناع و ۳ قطره اسانس اسطوخودوس (لاواند) را با یکدیگر مخلوط کنید و شقیقهها و گردن را با مخلوط به دست آمده ماساژ دهید. اگر پوست شما به اسانسها حساس است، به جای این روش، اسانسها را برروی یک دستمال کاغذی بریزید و چندین بار استنشاق کنید. این روش درمانی را تا رسیدن به نتیجه مطلوب ادامه بدهید.

کمپرس آروماتیک برای کاهش سردردهای میگرنی

میگرن یکی از سردردهای عروقی است که معمولاً یک طرف سر را درگیر میسازد. سردردهای میگرنی تا ۷۲ ساعت طول میکشند و با تهوع، سردرد، اختلالات بینایی، عصبی و گوارشی همراه هستند. انقباض شریانهای سطحی مغز در ایجاد سردردهای میگرنی نقش ما مهمى دارد، اما علت به وجود آمدن آنها مشخص نیست. معمولأ این بیماران دارای سابقه خانوادگی مربوط به این بیماری هستند. سردردهای میگرنی معمولاً از دوران نوجوانی شروع میشوند و تا سنین میانسالی ادامه پیدا میکنند. میگرن نوع کلاسیک که با تهوع و استفراغ یا اختلالات بینایی به صورت مشاهده نورهایی زیگزاگی مانند آغاز میشود، در زنان سه برابر بیشتر از مردان است. در زنان احتمال بروز سردردهای میگرنی درست قبل از قاعدگی یا در زمان استفاده از قرصهای جلوگیری از بارداری بیشتر میشود. مواردی که میتوانند باعث شروع یک سردرد میگرنی شوند عبارتند از: نور شدید چراغ یا خورشید، تغییر دمای هوا، فعالیت زیاد و خستگی، ارتفاع زیاد، مصرف بعضی غذاها مانند ماهی دودی، شکلات، مشروبات الکلی، پنیر کهنه، انواع غذاهای سرد مثل بستنی، نوشیدنی های کافئین دار مثل قهوه، چای و کولاها. در هنگام بروز سردردهای میگرنی، بهتر است در یک اتاق تاریک بدون سروصدا و بدون بوی غذا یا سیگار دراز بکشید و استراحت کنید. برای کاهش شدت سردردهای میگرنی میتوانید از روش زیر استفاده کنید.

در این زمینه، برخی افراد با به کار بردن کمپرس سرد و برخی دیگر با به کار بردن کمپرس گرم بهبود مییابند. بنابراین بهتر است هر دو نوع کمپرسی را به کار گیرید تا به نتیجه دلخواه برسید. برای این منظور، ۶۰۰ میلی لیتر آب (سرد یا گرم) را داخل یک ظرف بریزید، ۳ قطره اسانس اسطو خودوس (لاواند) و ۱ قطره اسانس مارژورام را اضافه کنید و خوب به هم بزنید تا کاملاً مخلوط شوند. سپس ۲ تکه پارچه را در آن بخیسانید، یکی را برروی پیشانی و دیگری را  پشت گردن قرار دهید تا هنگامی که دمای پارچهها با بدن یکسان شوند. این روش درمانی را تا رسیدن به نتیجه مطلوب تکرار کنید.

محلول حاوی مخلوط اسانسها برای درمان بیخوابی

بیخوابی عارضهای است که هر فرد ممکن است دچار آن شود. این حالت میتواند از عوارض اضطراب یا افسردگی باشد، از نگرانی موقتی ناشی شود یا اینکه در اثر بیماری یا اختلالات دیگری نظیر درد یا سرفه به وجود آید. برای از بین بردن بیخوابی، روشهای درمانی غیر دارویی متنوعی را میتوان به کار برد که مهمترین آنها عبارتند از حذف عوامل مزاحم از محیط خواب (نظیر صدا، نور و درجه حرارت نامناسب)، استحمام با آب گرم یک ساعت قبل از خواب، مصرف یک غذای سبک غنی از پروتئین و کربوهیدرات قبل از خواب، استفاده از مکملهای غذایی حاول کلسیم، اجتناب از مصرف الکل و قهوه. به غیر از این موارد، مصرف داروهای شیمیایی خواب آور نیز از روشهای دیگر درمان بیخوابی به شمار میرود که تجویز موقت این داروها از سوی پزشکان بسیار متداول است. اما امروزه توسل به اسانسهای گیاهی یک جایگزین مؤثر برای مقابله با بیخوابی به شمار میرود. طی آزمایشهای بالینی آثار خواب آور اسانس اسطوخودوس (لاواند) ثابت شده است که در این رابطه میتوانید در هر چهار گوشه بالسش خود یک قطره اسانسی اسطوخودوسی (للاواند) بریزید (اسانس رقیق نشده و خالص هیچ لکهای بر روی پارچه باقی نمیگذارد). همچنین میتوانید از نسخه آروماتراپی زیر استفاده کنید:۲۰ قطره اسانسی اسطو خودوسی (لاواند)، ۸ قطره اسانس بابونه رومی یا ۶ قطره اسانس گل سرخ، ۱۰ قطره اسانسی اسکلاره و ۵ قطره اسانس درخت نارنج را در یک بطری شیشهای تیره رنگ بریزید، به خوبی تکان دهید و محلول حاصل را با استفاده از روشهای زیر مورد استفاده قرار دهید. برای مصرف اسانسها به صورت حمام معطر، وان حمام را از آب پر کنید، ۶ قطره از محلول غلیظ را به آن اضافه کنید و ۱۵ دقیقه در آن دراز بکشید.

 همچنین میتوان از همین اسانسها برای ماساژ بدن استفاده کرد. بدین منظور ۸ قطره از محلول غلیظ فوقی را به ۲۵ میلی لیتر روغن بادام شیرین بیفزایید و پس از استحمام شبانه مخلوط فوقی را بر روی بدن بمالید.

کاربرد اسانسها در مدیتیشن

 معناک لغوی مدیتیشن تفکر و اندیشه است ما مدیتیشن میکنیم تا آن جزء از وجودمان که به صورت نیمه روشن و ناآگاه است و بدون اینکه بدانیم چه بوده است و در چه زمانی آن را از دست دادهایم، دوباره باز یابیم و کشف کنیم، میتوانیم آن را راهی برای دستیابی به قوای بالقوه یا نزدیکتر شدن به خود یا راهی برای رسیدن به ظرفیت بیشتری برای عشق، شوق و رغبت به زندگی بدانیم. پس هدف مدیتیشن رسیدن به غنیترین حالت انسانیت و کاملترین شیوه به کار بردن انسان بودن است.

هدف اصلی مدیتیشن این است که بیاموزیم در هر زمان معین فقط به یک فکر بپردازیم. یعنی اگر شما درباره چیزی فکر میکنید، فقط در حال تفکر باشید نه چیز دیگر، این نوع تمرین مسلماً در هر کاری که میکنیم به ما قدرت انجام بیشتری را میدهد. برای برخی از افراد تمرین مدیتیشن، تمرین بازگشت به خود است و برای برخی دیگر دقیقاً مترادف با کلمه بهتر شدن وضعیت روحی و جسمی به شمار میرود. وضعیت قرار گرفتن بدن، تنفس عمیقی، روان، آرام و تکرار یک صوت در دهان از جمله مسائلی هستند که هر یک به گونهای خاص در مدیتیشن مورد توجه قرار می گیرند. اما در نهایت هدف یکی است و آن آرامش افکار است. وقتی جسم دیگر قدرت رویارویی با وضعیتهای اضطراب و استرس را ندارد، ناراحتیهایی همچون کمردرد، مشکلات گوارشی و خستگیهای مزمن بروز میکنند. بررسیهای زیادی بر روی نتایج مفید مدیتیشن به عمل آمده که بیانگر بهبود وضعیت افرادی است که به آن مبادرت ورزیدهاند. با کمک مدیتیشن تعداد افرادی که به پزشک مراجعه کرده اند به میزان ۴۴% ، بروز بیماریهای قلب و عروقی ۸۷% و بیماریهای عفونی ۳۰% کاهش رفته است. یکی از متخصصان مدیتیشن اظهار میدارد که در حالت عادی ما معمولاً ۱۸ – ۱۶ بار در دقیقه تنفس میکنیم. اما طی یک مدیتیشن فقط ۵ – ۴ بار نفسی میکشیم، کاهش ریتم تنفسی به کاهش ضربان قلب میانجامد و این درمانی است که برای قلبهای خسته توصیه میشود. بهترین روش استفاده از اسانسها در مدیتیشن، استفاده از مخلوط اسانسها و تبخیر در فضای اتاق با استفاده از دستگاه برنر (کاسه و شمع سوزان مخصوص تبخیر اسانسها) است. در این رابطه اگر از دستگاه برنر ساده سرامیکی استفاده کنید بهتر است زیرا در این حالت عناصر زمین (ظرف سرامیکی)، هوا (بخار آروماتیک)، آتش (شعله شمع) و آب به یکدیگر کمک میکنند تا آثار آرامش بخش پدید آیند.

مخلوط غلیظ شماره (۱): ۲ قطره اسانس اولیبان، ۲ قطره اسانس برگاموت، ۱ قطره اسانس لیموترش و ۲ قطره اسانس کاج

 مخلوط غلیظ شماره (۲): ۱ قطره اسانس نعناع، ۲ قطره اسانس اسکلاره، ۲ قطره اسانس سداروود و ۲ قطره اسانس چوب صندل.

 هر یک از مخلوطهای اسانس مذکور را جداگانه با یکدیگر ترکیب و در هر نوبت از یک نوع مخلوط اسانسها استفاده کنید. به این صورت که مخلوط را داخل کاسه برنر بریزید، شمع زیر آن را روشن کنید و سپس تمرین مدیتیشن خود را انجام دهید.

منابع

 ۱- دکتر بهارک محمودی، آشنایی با اسانسهای معطر گیاهی و اثرات شفابخش آنها (آروماتراپی)، چاپ اول، مؤسسه انتشاراتی نور دانش، ۱۳۸۱

۲ – لالیتاشرما، عطار درمانی، ترجمه رویا پورومناف، چاپ اول، نشر افراز، ۱۳۸۵

۳- دکتر تاج خانم مؤمنی، دکتر نوبهار شاهرخی، اسانسهای گیاهی و اثرات درمانی آنها، چاپ دوم، انتشارات دانشگاه تهران، ۱۳۷۷